ANT en de performatieve productie van sociale Kennis. Sociologische beschrijving als interventie

Er wordt vaak gesteld dat sociologen en sociale wetenschappers een ‘maatschappelijke verantwoordelijkheid’ hebben. De sociale wetenschappen kunnen de samenleving een geweten schoppen door haar een spiegel voor te houden. Het tonen van een stand van zaken kan politici en beleidsmakers aanzetten om actie te ondernemen. De sociologische verbeeldingskracht appelleert dan ook door ongemakkelijke waarheden te presenteren. De beschrijving van de sociale werkelijkheid kan een beleidsinterventie voorbereiden. In dit artikel beargumenteren we dat deze verbeeldingskracht echter verbreed kan worden wanneer de sociologie zich onderwerpt aan zelfonderzoek. Sociologisch onderzoek is in staat om de realiteit te veranderen, niet enkel om deze verandering uit te besteden aan die maatschappelijke instituties die macht uitoefenen. De sociologische beschrijving is zelf een interventie. Aan de hand van drie voorbeelden tonen we wat het betekent dat de productie van sociale kennis performatief is: De European Social Survey (ESS) brengt de Europese burger in beeld, de Big Datainfrastructuur daagt praktijken in de verzekeringsmarkt uit, en een controverse over de ‘Doe De Stemtest 2014’ verheldert dat inclusiecriteria nooit neutraal (kunnen) zijn.

Jaar van publicatie:2015

Toegankelijkheid:Open