Federalisme, nationaliteit en rechtvaardigheid: een politiek-filosofische studie van het belang van federalisme in de huidige politieke constellatie.

Federalisme verdeelt bevoegdheden tussen een centrale regering en twee of meer subeenheden. Daarbij heeft elk niveau soeverein gezeg over bepaalde bevoegdheden. Na een lange periode waarin federalisme nauwelijks bestudeerd werd, zijn politieke filosofen in het voorbije decennium beginnen nadenken over federalisme, hoewel er nog geen volledige normatieve politieke theorie van het federalisme ontwikkeld is. Deze recente filosofische belangstelling voor federalisme viel samen met een theoretische belangstelling voor de erkenning van naties binnen ruimere politieke eenheden, meer specifiek in (i) multinationale staten als België, Canada en Spanje, en (ii) transnationale politieke gemeenschappen zoals de EU. Meer specifiek wowrdt federalisme in dat soort constellaties doorgaans begrepen en voorgesteld als een politiek mechanisme om om te gaan met het bestaan van meerdere naties binnen één politieke gemeenschap. Beide debatten (het binnenlandse multinationale en het transnationale) over federalisme overlappen in grote mate en behandelen gelijksoortige kwesties. Het doel van het voorgestelde onderzoeksproject is een normatieve politieke theorie van federalisme te ontwikkelen die beide debatten incorporeert. Dit zal worden gedaan in twee stappen. In een eerste stap wordt de politiek-filosofische geschiedenis van het idee van federalisme in kaart gebracht. De tweede stap zal een normatieve federale theorie ontwerpen, door te analyseren of federalisme verenigbaar is met de normatieve vooronderstellingen van democratie en rechtvaardigheid, en door de vraag naar de wenselijkheid van federale politieke regimes te beantwoorden, in het bijzonder in het licht van het potentieel dat federalisme heeft om etnoculturele en globale rechtvaardigheid te realiseren voor de huidige postnationale wereldorde.

Trefwoorden:Federalism, Multiculturalism, Secession, Global justice, Minority rights, Nationalism, Territorial rights

Disciplines:Algemene psychologie, Theorie en methodologie in de filosofie, Andere filosofie, ethiek en religiestudies niet elders geclassificeerd, Filosofie, Ethiek