Een studie naar de mogelijke inzet van kookprogramma's ter bevordering van voedselgeletterdheid bij kinderen/adolescenten.

Het is meer dan ooit tijd om kinderen attent te maken op het belang van voedselgeletterdheid. Voedselgeletterdheid staat voor een levenslange gezonde relatie tot voeding, en is cruciaal in de strijd tegen obesitas. Obesitas, bij zowel volwassenen als kinderen, is de afgelopen decennia drastisch toegenomen. Op verschillende manieren speelt televisie (TV) een rol in deze toename, onder andere door de blootstelling van kijkers aan ongezondere voedselkeuzes. Onderzoek naar deze blootstelling heeft tot nu toe vooral gefocust op reclame, en er is opvallend weinig wetenschappelijke aandacht voor andere programma's die kijkers blootstellen aan voeding, zoals de immer populaire kookprogramma's. Kookprogramma's en video's over koken/eten op sociale media zijn vandaag belangrijke bronnen van informatie, inspiratie en ontspanning geworden bij jongeren. Er is tot op heden weinig geweten over de nutritionele waarde van de recepten in deze programma's en de mogelijke impact van dit genre op het publiek. Vandaar is de algemene doelstelling van deze studie om de relatie tussen het 'kijken naar koken' (via kookprogramma's op TV en sociale media) en de voedselgeletterdheid van Vlaamse jongeren tussen 9 en 16 jaar oud in kaart te brengen. In deze levensfase worden kinderen/jongeren gevoeliger voor informatie over voeding.In de afgelopen 28 maanden toonden de resultaten van een eerste studie reeds aan dat de nutritionele waarde van kookprogramma's gericht op deze doelgroep alarmerend slecht is (OBJ.1). Uit een reeks survey-studies bleek tevens dat er een verband bestaat tussen het kijken naar koken en voedselgeletterdheid (OBJ. 3) en de resultaten van twee experimenten toonden aan dat kijken naar koken een effect heeft op het eetgedrag van deze doelgroep (OBJ. 4). Ook werd er een nieuwe schaal ontwikkeld om alle deelaspecten van voedselgeletterdheid (planning, selectie, bereiden en eten van voeding) bij deze jonge doelgroep in kaart te kunnen brengen (OBJ.2). Deze schaal moet nog verder verfijnd en gevalideerd worden, aan de hand van een reeks bijkomende studies. Ook staan er nog een reeks bijkomende experimenten gepland om middels deze nieuwe schaal opnieuw de impact te meten van het kijken naar koken op de diverse aspecten van voedselgeletterdheid bij de beoogde doelgroep. De uitkomsten van dit project zullen ons meer inzicht geven in de mogelijke rol van de aanhoudende hype van kookprogramma's in de eveneens aanhoudende toename van obesitas bij jongeren. Tevens beoogt dit project suggesties aan te reiken om kookprogramma's in een meer positieve zin in te zetten. Zo heeft één van de reeds uitgevoerde experimenten al aangetoond dat indien kinderen kijken naar een aflevering van een kookprogramma dat focust op gezonde voeding (verse fruit en groenten), ze meer geneigd zijn om te kiezen voor een gezonde snack (stuk fruit vs. een koek). Dus, indien programmamakers meer aandacht zouden besteden aan gezonde gerechten, dan kunnen kookprogramma's gezonder gedrag uitlokken bij hun publiek. Deze en andere aanbevelingen maken dit bijna afgeronde project maatschappelijk relevant en belangrijk.

Trefwoorden:MEDIACONTENT, MEDIAGEBRUIK, MEDIA & ICT IN ORGANISATIES EN SAMENLEVING, GEZONDE ADOLESCENTEN

Disciplines:Communicatiewetenschappen, Journalistiek en professioneel schrijven, Media studies, Andere media en communicatie