De rol van T- en B-lymfocyten in uveïtis: implicaties voor specifieke gerichte behandeling

Uveïtis of intra-oculaire inflammatie kent vele oorzaken, zoals infecties of auto-immuniteit. Het exact pathofysiologisch mechanisme is bij de meeste vormen van auto-immune uveïtis nog niet volledig opgehelderd. In de meeste studies wordt niet-infectieuze uveïtis als één homogene groep beschouwd en behandeld, ondanks de grote variatie in presentatie, etiologie, pathofysiologie en respons op behandeling. Birdshot uveitis is een zeldzame vorm van posterieure uveïtis met sterke associatie met het HLA A29 allel. Voorgaand onderzoek toonde reeds aan dat deze aandoening een T-cel gemedieerde auto-immuun aandoening is, getriggerd door een ongekend antigen (melanoom antigen? virus?). Omwille van de rol van T-lymfocyten in birdshot uveïtis, werd een pilot trial gestart waarbij 15 patiënten met actieve birdshot uveïtis werden behandeld met subcutane injecties met abatacept (inhibitor van co-stimulatie en activatie van T-lymfocyten), met heel gunstige resultaten. Daarnaast wordt ook nagegaan of er een link met melanomen kan gevonden worden bij deze aandoening. In dit doctoraatsonderzoek is het daarnaast de bedoeling om de pathofysiologie en meer specifiek de rol van T- en B- lymfocyten meer in detail te bestuderen, aan de hand van onderzoek van cytokines en cellen in voorkamervocht van patiënten met verschillende vormen van uveïtis (birdshot uveïtis, sarcoïdosis, ongedifferentieerde intermediaire uveïtis, HLA B27-uveïtis). Als de pathofysiologie beter gekend is, kan gezocht worden naar gerichtere behandelingen, zoals ook het voorbeeld van birdshot uveïtis aantoont. Tot slot wordt ook een reviewartikel geschreven over de oftalmologische bijwerkingen van immuun checkpoint inhibitoren (ICI). Checkpoint inhibitie heeft het omgekeerde effect van abatacept (leidt tot stimulatie en activatie van T-lymfocyten) en kan gepaard gaan met uveïtis (onder andere ook met 'birdshot like uveïtis'). De verschillende oculaire bijwerkingen na ICI, kunnen indirect leiden tot een verbeterd inzicht in de pathofysiologie van oogziekten en uveïtis in het bijzonder. Samenvattend is het de bedoeling om meer inzicht te verkrijgen in de pathofysiologische mechanismen van verschillende vormen van non-infectieuze uveïtis, met het oog op meer gerichte behandeling.