De zoektocht naar een ware vita canonica. Normatieve teksten en hun manuscripten als alternatieve getuigen voor het ontstaan van de kanonikale hervormingsbeweging (9de-11de eeuw)

Traditioneel wordt de geschiedenis van religieuze ordes verteld
volgens een patroon van opgang, neergang en hervorming. De
historiografie van de kanunniken is hierop geen uitzondering: vele
jaren van neergang zouden, naar verluidt, ca. 1050 gevolgd zijn door
een hervorming die resulteerde in de opkomst van een nieuw type
religieuzen: de ‘reguliere’ kanunniken – in tegenstelling tot de niethervormde
‘seculiere’ kanunniken. Dit project stelt het oude
paradigma van neergang en hervorming in vraag en relativeert de
strikte dichotomie van seculiere vs. reguliere kanunniken. Hiertoe zal
het focussen op veronachtzaamd handschriftelijk materiaal uit
kanonikale bibliotheken in Frankrijk (West-Francia) van de 9de tot
11de eeuw. Een grondige studie van normatieve teksten in deze
handschriften zal aantonen dat de kanunniken vanaf hun vroegste
begin bekommerd waren om de kwaliteit van het religieuze leven en
steeds op zoek waren naar autoritatieve teksten (gaande van het
Nieuwe Testament en patristische auteurs tot canonieke en
Karolingische wetgeving). Dankzij een focus op normatieve teksten
zal blijken dat de kanonikale hervorming van de 11de eeuw geen
breuk met het verleden betekende, maar de voortzetting was van
een eeuwenlange zoektocht naar de meest gepaste vorm van de vita
canonica. De zogezegd plotse opkomst van de beweging rond 1050
moet dan ook gezien worden als een retrospectieve constructie, die
gepromoot werd in contemporaine institutionele en historiografische
bronnen.
KU Leuven Supervisor-
Spokesman
Meijns Brigitte (Hoogleraar/Professor)
(Department of History/Research Unit Middle
Ages)
Co-Supervisor Partoens Gert (Hoogleraar/professor) (Department
of Literary Studies/Research Unit of Latin Litera)