‘Knocking on Heaven’s Doors’. Vrije wil, geld, en emoties in de theologische systemen van Leonard Lessius en Luis de Molina (eind 16de-begin 17de eeuw)

Dit project bestudeert de verhouding tussen God en mens in het denken van de invloedrijke vroegmoderne jezuïeten-theologen L. Lessius en L. de Molina. Hoewel de meeste studies aannamen dat hun denkbeelden veelal gelijklopend zijn, wil dit project de (vaak subtiele) verschillen in hun kijk op predestinatie, genade en vrije wil belichten -- wat de hoogste autoriteiten in de Orde ook tot gevarieerde reactie aanzette. Onderzocht wordt verder hoe deze doctrines, die de menselijke inbreng beklemtonen ten aanzien van Gods genade-initiatief, ook rekening hielden met de angst van mensen voor hun eigen zielenheil, en hen meer vertrouwen schonken bij hun persoonlijke keuzen, ook inzake economie en financiën. In dezelfde lijn onderzoekt dit project hoe deze theologische systemen ook een grotere inbreng zagen van de menselijke auteurs, naast de goddelijke inspiratie, in de totstandkoming van de Schrift. Al deze ideeën zullen vergeleken worden met deze van de prominente protestantse theoloog J. Arminius die er door strikte calvinisten van werd beschuldigd een “crypto-jezuïet” te zijn. Tenslotte gaat dit project het kritische debat aan over de oorsprong van het Westerse kapitalisme, zoals dat naar aanleiding van de 100ste verjaardag van de dood van M. Weber werd heropend. Methodologisch gesproken, zal dit project de Latijnse bronnen analyseren op hun theologische en moreel-juridische ideeën, maar zal het deze ook benaderen vanuit het innovatieve oogpunt van de geschiedenis van de emoties.