Ontwikkeling van een zaad-gebaseerd productieplatform voor de aanmaak van waardevolle recombinante eiwitten (RECPROTPLANT)

Dit project onderzoekt in welke mate de teelt van (serre)gewassen voor molecular farming haalbaar, aantrekkelijk en succesvol implementeerbaar is voor Vlaanderen, in de huidige sociale, economische en juridische context. Tegelijk evalueren en optimaliseren we de slaagkansen voor een productieplatform gebaseerd op de zaad- en eiwitopbrengsten van Arabidopsis thaliana en verwante soorten. We beantwoorden daarbij de onderzoeksvragen: hoe productief zijn A. thaliana en verwante soorten in een serre? Kan een Arabidopsis zaad-gebaseerd platform concurreren met andere bestaande platformen? Molecular Farming is een uitdagende technologie op het gebied van plantaardige biotechnologie voor de productie van waardevolle recombinante eiwitten. De grote hoeveelheid wetenschappelijke publicaties, octrooien, veldproeven, dierstudies en klinische proeven illustreren de technologische vooruitgang in de laatste twintig jaar. Echter slechts een beperkt aantal commerciële successen zijn bekend.

Een maximale recombinante eiwitopbrengst kan worden bereikt met een optimaal genotype en een optimale omgeving waarin middelen, tijd en ruimte worden gebruikt op de meest efficiënte wijze voor de productie van zaden met een hoog gehalte van recombinante eiwitten. We zetten serre experimenten op om 1) de beste teeltpraktijken voor een optimale groei en 2) de beste A. thaliana ecotypes met maximale zaad- en eiwitopbrengst te identificeren. Op basis van een vergelijkende studie van groei,  zaadopbrengst en eiwitgehalte selecteerden we ook A. kamchatica als een potentieel interessant platform voor zaadgebaseerde productie. We beschrijven de genetische transformatie van deze soort voor de eerste keer. Met een participatief onderzoek verkennen we de sociaal-economische parameters die van invloed kunnen zijn op de succesvolle implementatie van Molecular Farming in Vlaanderen.

Dit doctoraatsonderzoek heeft zowel fundamentele en technische, als praktische en socio-economische kennis opgeleverd.  Molecular Farming blijkt onder bepaalde voorwaarden nieuwe kansen te bieden voor de diversificatie in de Vlaamse glastuinbouw. Het kan leiden tot risicospreiding. Zowel de expertise als de infrastructuur zijn beschikbaar in de plantenbiotechnologie en tuinbouw. Er zijn adviezen geformuleerd inzake beleidsinitiatieven, waarbij een combinatie van o.m. Onderzoeksfinanciering en IP-beheer de ontwikkeling van spin-offs of andere biotech bedrijven met een sterke R & D kan bevorderen. Er is tot op heden nog geen enkel bedrijf actief in Molecular Farming in Vlaanderen.