Ontwikkeling van instrumenten en processen om de systeeminnovatie naar bio-economie te faciliteren (GENESYSPHD1)

Het doel van dit onderzoek is het ontwikkelen van instrumenten en processen om de slaagkans van innovatieprojecten te maximaliseren. Het onderzoek is empirisch ingebed in drie cases die een hoogwaardige valorisatie van bijproducten uit landbouw en visserij nastreven. Op die manier wordt bijgedragen aan de ondersteunende activiteiten die de systeeminnovatie naar een bio-economie mee mogelijk maken. Om een transitie naar een duurzamer landbouw- en visserijsysteem te realiseren zijn een toenemend aantal, zeer diverse en vooral radicale innovaties nodig. Deze moeten worden aangeleverd uit innovatie-onderzoektrajecten. Echter, veel van zulke onderzoekstrajecten volgen een klassieke wetenschapsgedreven aanpak. Daardoor vinden de ontwikkelde toepassingen hun weg naar de praktijk moeilijk of helemaal niet, omdat de uni-disciplinaire, lineaire aanpak weinig of geen rekening houdt met verschillende bottlenecks en barrières die marktintroductie in de weg kunnen staan.

Aan de hand van 3 concrete cases en relevante literatuur ontwikkelen we een algemener innovatie-onderzoeksproces dat bruikbaar is voor innovatieonderzoek binnen de bio-economie. We analyseren de netwerken die zich rond innovatieprojecten vormen. We doen dit o.a. door in kaart te brengen hoe een netwerk is samengesteld en welke netwerk- en actordynamica er is, en via o.m. diepte-interviews en social network analysis (SNA). Zo krijgen we zicht op welke relaties zich vormen tussen de verschillende actoren, welke afspraken worden gemaakt en hoe die afspraken worden afgedwongen. Tenslotte worden instrumenten ontwikkeld die de socio-economische aspecten van innovatieonderzoek belichten: vb.ex-ante kosten baten analyses, instrumenten voor marktverkenning  en innovatie-acceptatie.

Dit doctoraatsonderzoek is ingebed het GeNeSys project (één van de multi- en transdisciplinaire eigen gefinancierde ‘gecoördineerde acties’ (GA’s) binnen de ILVO2020-onderzoeksstrategie van ILVO).  GeNeSys staat voor: Gebruik van Nevenstromen als Systeeminnovatie. We verwachten dat het transdisciplinair bundelen van ILVO-expertises over de verschillende betrokken wetenschappelijke vakgebieden een grote meerwaarde oplevert voor deze studie en voor de organisatie. De sterke participatie van allerlei externe belanghebbenden (land- en tuinbouwers, reders, afnemers, marktdeelnemers, technologen, wetenschappers, beleid, etc.) is een blijvende troef. Hierdoor is de totaaloplossing tegelijkertijd sterk wetenschappelijk onderbouwd en maatschappelijk gedragen, wat leidt tot een veel hogere kans op een succesvolle valorisatie door de bedrijfswereld.