VERTALING ALS BEELDPROJECTIE: AFRIKAANS PROZA IN NEDERLANDSE VERTALINGEN SINDS 1994

Hoewel Afrikaans en Nederlands nauw verwant zijn, zijn er grote verschillen tussen de talen waardoor Nederlandse lezers problemen ondervinden met het begrijpen van Afrikaanse teksten en vice versa. Dankzij vertalingen wordt Afrikaanse literatuur toegankelijk gemaakt voor Nederlandstaligen. Bovendien geven deze vertalingen Afrikaanse schrijvers toegang tot een groter lezerspubliek. Gezien de omvang en ontvangst van deze vertalingen, evenals de verschillende betrokkenen in het vertaalproces, zal de focus van deze imagologische studie liggen op het identificeren van ethnotypes die door de gekozen vertaalde Afrikaanse teksten naar het Nederlandstalige publiek worden overgebracht. De term 'ethnotype', verwijzend naar stereotiepe eigenschappen van nationaal karakter (Leerssen 2016: 13), is problematisch in de Zuid-Afrikaanse context, gezien de sociaal-politieke diversiteit en polarisatie die z’n oorsprong vindt in taal en culturele 'grenzen'. Binnen de Europese context met traditioneel meer homogene nationale bevolkingsgroepen was het mogelijk om stereotypen af te leiden van een 'nationaal karakter'. Verschaffel (2007: 109), bijvoorbeeld, beschrijft de Vlamingen aan als een '(d)emocratisch en vrijheidslievende, brutale maar moedige, gastvrije maar ruziezoekende, en geneigd tot gokken en drinken'-natie. Zuid-Afrika uitbeelden als de 'regenboognatie' was een manier om onze eenheid in verscheidenheid te erkennen. Kruger (2002: 198) wijst erop dat de Zuid-Afrikaanse identiteit is opgebouwd uit een veelheid aan zelf / andere relaties. Er is geen formeel onderzoek gedaan naar de omvang van de vertalingen uit het Afrikaans in het Nederlands sinds 1994, waardoor het moeilijk is om tendensen en actoren te identificeren. De studie zal in twee fasen worden uitgevoerd: het eerste deel beoogt bibliografische gegevens te verzamelen wat de ware toestand van vertalingen sinds 1994 zal weerspiegelen. Die gegevens zullen de basis vormen van het tweede en eigenlijke onderzoeksdeel van de studie dat tot doel heeft de ethnoypes uit de Afrikaanse literatuur die sinds 1994 is vertaald naar het Nederlands na te gaan door middel van een imagologische benadering.