Toxiciteit en vorming van HMF in bijenvoeding (BEETOX)

In welke mate is de stof hydroxymethylfurfural (HMF) in suikervoeding (commerciële suikersiroop) toxisch voor individuele bijen en voor bijenvolken? Het is de bedoeling om de precieze niveaus van toxiciteit te bepalen, zodat de wettelijke normen inzake HMF-gehaltes juister en veiliger kunnen worden bepaald. Het is tevens de bedoeling om voor de voornaamste in België commercieel beschikbare suikersiropen te bepalen waar de kritische punten liggen qua verhoogde vorming van HMF tijdens de productie, de bewaring en het gebruik.

Op experimentele wijze gaan we zowel de acute als chronische toxiciteit van HMF in suikervoeding na op bijen in proefkastjes. Daarbij testen we verschillende concentraties aan HMF uit. We beoordelen telkens de mortaliteit en ook het gedrag van de bijen. Via een enquête bij alle Belgische imkers brengen we in kaart welk type suiker als wintervoeding aan de bijen wordt verstrekt. We bestuderen ten slotte de vorming van HMF in de meest courante commerciële suikersiropen, bij bewaring op verschillende temperaturen en bij diverse omstandigheden.

In de winter van 2009-2010 werd er abnormale bijensterfte vastgesteld op meerdere bijenstanden. Er was een link met het voederen van de bijen met een slecht lot van commerciële suikersiroop met een verhoogd HMF-gehalte. Op advies van het Wetenschappelijk comité van het FAVV werd een voorlopige norm van 40 mg/kg vastgelegd, zonder dat de werkelijke toxiciteit voor bijen gekend is. De onderzoeksresultaten zijn bedoeld als wetenschappelijke basis om een definitieve norm vast te leggen. Tevens wordt de kennis rond de vorming van HMF in suikersiroop bij de bewaring samengevat in praktische (bewarings)richtlijnen voor de imkers.

Externe partner(s)
Ugent - Fac. Bio-ingenieurswetenschappen
UGent - Fac. Wetenschappen
ULG - Université de Liège - Fac. De Médecine Vétérinaire
ULG - Université de Liège - Gembloux Agro-Bio Tech