Nationale rechters als Europese Unie rechters? Inzichten van Slovenië en Kroatië

De toetreding van een lidstaat tot de EU brengt nieuwe bevoegdheden en plichten met zich mee voor nationale rechters. Van nationale rechters als "juges communautaire de droit commun" wordt verwacht dat zij de suprematie van het EU-recht handhaven; de nationale wetgeving interpreteren in overeenstemming met de EU-wetgeving; ambtshalve EU-wetgeving toepassen; en een prejudiciële vraag te stellen aan het Hof van Justitie van de EU wanneer de oplossing van het juridisch geschil dit vereist. Maar hoe verhoudt deze beschrijving van de EU-rechtgestemde nationale rechter zich tot de realiteit? Dit proefschrift onderzoekt de toepassing van EU-wetgeving door Sloveense en Kroatische nationale rechters. Het eerste deel van het proefschrift onderzoekt Sloveense en Kroatische rechters over hun kennis, ervaring en houding ten opzichte van EU-wetgeving, om de realiteit van de toepassing van EU-wetgeving te vergelijken met de EU’s verwachtingen van nationale rechters. Het tweede deel van het proefschrift gebruikt empirisch bewijs om de determinanten van gerechtelijk gedrag te beoordelen als het gaat om de toepassing van EU-wetgeving. Meer in het bijzonder overweegt het twee beslissingen die rechters nemen: ten eerste, het besluit om juridische vragen aan het HvJ te stellen/voor te leggen en, ten tweede, het besluit om de regels van het EU-recht te handhaven wanneer deze geen interpretatie behoeven. Dit proefschrift is gebaseerd op een onderzoeksontwerp met gemengde methoden dat gegevens combineert die zijn verkregen door het beoordelen en interviewen van Sloveense en Kroatische lagere rechters. De resultaten van het onderzoek laten zien dat of en hoe nationale rechters EU-wetgeving zowel binnen als buiten de prejudiciële procedure toepassen, afhankelijk is van de interactie van verschillende factoren, zowel persoonlijke als factoren die voortvloeien uit de bredere institutionele setting van de rechtbank waar rechters zitting hebben.