'Buigzaamheid van betekenis: materie als bondgenoot' (R-8167)

Door de opkomst van het mechanische en elektronische tijdperk, en de intrede van nieuwe, digitale technologieën vindt een beweging plaats waardoor het 'lijkt' alsof we evolueren naar een ge-dematerialiseerde cultuur. Ons gevoel van zelfbewustzijn verandert als we kortstondig en tegelijkertijd bewegen van het "echte" naar het "onechte", van het lichamelijke naar het virtuele, wanneer we met onze vingertoppen een digitaal scherm aanraken. Binnen dit onderzoek in de kunsten wordt het concept van re-materialisatie bekeken en wordt gezocht naar het moment waarop het bewustzijn zich opnieuw bewust wordt van zijn lichamelijkheid. Het materiaal krijgt in dit artistieke verhaal de rol van protagonist. De centrale vraag die hier bijgevolg gesteld kan worden is of en hoe de materie ook het statuut van bondgenoot en inspirator kan krijgen. Op welke manieren kan in dit verhaal het materiaal nieuwe betekenissen en ideeën genereren tijdens de creatie van een kunstwerk? Is ons bewustzijn in staat om materie te 'herontdekken' om zo een grotere verbondenheid te voelen? Het gaat hier niet alleen om de intermenselijke relaties, maar om een verbinding die ons zowel bindt aan een rots, aan water of aan lucht als aan elkaar. Wat gebeurt er als het materiaal met al zijn betekenissen en eigenschappen enerzijds, en het "materiële" denken anderzijds, het maken van het kunstwerk gaat sturen, zonder het bestaan en het belang van de digitale cultuur te negeren? Op welke manier zal dit concept het ontwerp- en productieproces dat de kunstenaar doorgaans hanteert, beïnvloeden en veranderen? Kunnen bovendien kunstwerken die gemaakt worden vanuit deze overwegingen en bezorgdheden een inzicht scheppen over de positie en perceptie van de toeschouwer ten opzichte van het kunstwerk? Hoewel binnen de beeldende kunsten de dialoog met materie en de terugkeer naar materialiteit omarmd wordt, ligt de nadruk toch vooral op diegene die werken en communiceren vanuit een positie die gebaseerd is op tekst en taal. Het doel van het onderzoeksproject in de kunsten 'Buigzaamheid van betekenis: materie als bondgenoot' is om te kijken hoe ikzelf en kunstenaars algemeen zich fenomenologisch kunnen engageren met materialiteit, en op welke manier, via het maken, het materiaal een partner kan zijn in de creatie van het kunstwerk. Dit onderzoek in de kunsten zal met andere woorden vorm krijgen door het maken en het denken via materiaal.

Trefwoorden:Ontwerpmethodologie

Disciplines:Curatoriële en aanverwante studies, Geschiedenis, Kunststudies en -wetenschappen, Artistiek ontwerp, Audiovisuele kunst en digitale media, Erfgoed, Muziek, Theater en voorstelling, Visuele kunsten