Is er toekomst voor de hermeneutische wending in de theologie? Een historisch- en systematisch-theologisch onderzoek naar de theologie van Edward Schillebeeckx (1914-2009) en zijn hedendaagse receptie.

Het werk van Edward Schillebeeckx (1914-2009) markeert de overgang van een premoderne, neothomistische theologie naar een laatmoderne, hermeneutische theologie. Het opzet van dit project is zowel historisch-theologisch as sytematisch-theologisch: (a) het wenst de hermeneutische wending in het werk van Schillebeeckx na te gaan en (b) vervolgens de relevantie van deze theologie te onderzoeken. Een dualiteit in het werk van Schillebeeckx zal dienen als leessleutel. Schillebeeckx werk is ten diepste getekend door twee intuïties: een scheppingstheologische (de wereld is van God) en een hermeneutische (traditie kan enkel herwonnen worden in relatie tot de actuele context). Beide intuïties worden samen gehouden door de idee van de negatieve contrastervaring: ervaringen van lijden en onrecht die ex negativo het verlangen van mensen naar heelheid openbaren. Deze contrastervaringen hebben Schillebeeckx in staat gesteld om hedendaagse situatie en christelijke traditie te correleren en zo een kritisch-bevrijdende theologie te ontwikkelen voor de laatmoderne context. Ondertussen werd deze synthese echter in vraag gesteld omdat ze te veel continuïteit tussen traditie en context veronderstelt. Enerzijds zijn er auteurs die inzetten op een radicaliseren van Schillebeeckx scheppingstheologische intuïtie. Dit project wenst daarentegen de hermeneutische insteek te radicaliseren. Dit zal gebeuren door middel van een heroverweging van de contrastervaring.

Trefwoorden:Systematic theology, Hermeneutics, Theological epistemology, History of Church and theology, Theology of culture

Disciplines:Theologie en religiestudies