< Terug naar vorige pagina
Project
Minne. Liefde'voorbij de rede en zonder wijze'. Een interdisciplinaire ontmoeting tussen Jan van Ruusbroec, Jean-Luc Marion en de post-metafysische imperatief.
Dit onderzoeksproject tracht te komen tot een vernieuwd begrip van de 'liefde' in een hedendaagse en post-metafysische context. Het beweegt zich op het snijvlak van fundamentele theologie, godsdienstfilosofie en kerkgeschiedenis. Het onderzoek vangt aan met een kritiek op de moderne metafysica dat liefde ziet als inadequaat om de realiteit te vatten enin deze zin secundair ten opzichte van categorieën als 'zijn', waarheid of onwaarheid. Aansluiting wordt gezocht bij recente stromingen die de filosofie willen herdenken vanuit de categorie van de liefde eerderdan vanuit begrippen als 'waarheid' of 'wijsheid'. Aan de basis ligt de veronderstelling dat elk zoeken naar kennis vertrekt vanuit een verlangen om te beminnen/bemind te worden.
In dit kader heeft Jean-Luc Marion recent opgeroepen tot een begrip van de liefde dat fenomenologisch toegankelijk is en daarnaast gevoed wordt door de theologische traditie. Zijn voorkeur gaat uit naar een geïntegreerd begrip van de liefde dat zich afzet tegen een metafysisch dualisme waarbij 'eros' staat tegenover 'caritas'. Niettemin is het voor Marion onmogelijk de liefde zelf te begrijpen: liefde is niet uit te drukken in termen van affirmatie en negatie. Zijn benadering van de liefde blijft dan ook apofatisch en pragmatisch, en drukt zich enkel uit in de taal van de minnaar die zoekt naar zijn geliefde.
Conceptueel is dit voorstel van Marion beperkt. Daarnaast lijkt het niet makkelijk om dit denken te gebruiken om opnieuw fundament te geven aan christelijke waarheidsaanspraken in een postmoderne context. Om aan dit manco tegemoet te komen wordt daarom de Vlaamse mysticus Jan van Ruusbroec in dit onderzoek betrokken. Zijn begrijpelijk en toegankelijk, dynamisch, niet-hiërarchisch en geïntegreerd begrip van de liefde leent zich om het conceptueel en taalkundig vacuum tevullen dat Marion creëert. Niet enkel staat Ruusbroecs minne boven de dualiteit van eros en caritas. Tevens ziet hij deze liefde als kern van het Trinitaire leven dat eeuwig de hele schepping omvat met een eeuwige liefde in een 'eenheid zonder onderscheid'.
In dit kader heeft Jean-Luc Marion recent opgeroepen tot een begrip van de liefde dat fenomenologisch toegankelijk is en daarnaast gevoed wordt door de theologische traditie. Zijn voorkeur gaat uit naar een geïntegreerd begrip van de liefde dat zich afzet tegen een metafysisch dualisme waarbij 'eros' staat tegenover 'caritas'. Niettemin is het voor Marion onmogelijk de liefde zelf te begrijpen: liefde is niet uit te drukken in termen van affirmatie en negatie. Zijn benadering van de liefde blijft dan ook apofatisch en pragmatisch, en drukt zich enkel uit in de taal van de minnaar die zoekt naar zijn geliefde.
Conceptueel is dit voorstel van Marion beperkt. Daarnaast lijkt het niet makkelijk om dit denken te gebruiken om opnieuw fundament te geven aan christelijke waarheidsaanspraken in een postmoderne context. Om aan dit manco tegemoet te komen wordt daarom de Vlaamse mysticus Jan van Ruusbroec in dit onderzoek betrokken. Zijn begrijpelijk en toegankelijk, dynamisch, niet-hiërarchisch en geïntegreerd begrip van de liefde leent zich om het conceptueel en taalkundig vacuum tevullen dat Marion creëert. Niet enkel staat Ruusbroecs minne boven de dualiteit van eros en caritas. Tevens ziet hij deze liefde als kern van het Trinitaire leven dat eeuwig de hele schepping omvat met een eeuwige liefde in een 'eenheid zonder onderscheid'.
Datum:1 okt 2010 → 30 sep 2014
Trefwoorden:Jean-luc Marion, Post-metaphysical philosophy, Love, Trinitarian theology, Fundamental theology, Late-medieval Flemish mysticism, Jan van Ruusbroec
Disciplines:Theologie en religiestudies, Algemene pedagogische en onderwijswetenschappen, Communicatiewetenschappen, Filosofie
Project type:PhD project