Militair geweld en de (on)inhoud ervan in koloniaal Congo: Het delen van de gegevens, het schrijven van de geschiedenis (FOD127)

Voortbouwend op de veelbelovende resultaten van de eerste fase van het pilootproject DIGICOLJUST-1 [zie verder], wil het project DIGICOLJUST-2 "Military Violence and its (Dis)Contents in Colonial Congo:Sharing the Records, Writing the History" de archivistische, wetenschappelijke en maatschappelijke kennis van de geschiedenis van militaire misdaden en van de repressie ervan in de Onafhankelijke Congostaat (1885-1908) en in Belgisch Kongo (1908-1960) vernieuwen. Dit project speelt in op politieke en historiografische debatten over het betwiste erfgoed van de Belgische koloniale archieven en over de gewelddadige geschiedenis van het Belgisch imperialisme. DIGICOLJUST-2 is ontworpen om de ontwikkeling van state-of-the-art oplossingen mogelijk te maken, om samen te werken met Congolese archivarissen om dit erfgoed verder te delen, en om vernieuwend historisch onderzoek te produceren. Het zal nieuwe inzichten bieden in de ontplooiing, routinisering en escalatie van gewapend geweld in koloniaal Centraal-Afrika, alsook in de complexe relatie van de Belgische koloniale (militaire) autoriteiten tot straffeloosheid en wangedrag van militairen. De ambities van DIGICOLJUST-2 kunnen niet begrepen worden zonder rekening te houden met de resultaten van de eerste fase van het pilootproject DIGICOLJUST-1. In minder dan 24 maanden tijd is het team van het project erin geslaagd het archiefmateriaal in kaart te brengen, de geschiedenis ervan te reconstrueren en een gebruiksvriendelijk en wetenschappelijk verantwoord online-toegangsformaat uit te werken voor de digitalisering van het proefprogramma (1.147 dossiers/27.650 gescande pagina's van de militaire rechtbank van Léopoldville (1891-1956), d.w.z. ongeveer 20% van de collectie). Bovendien heeft zij een doeltreffend partnerschap opgebouwd met het INACO in de DRC door middel van dialogen ter plaatse, zowel in Kinshasa als in Brussel. Ondanks de belemmeringen veroorzaakt door de Covid-19 (die de start van ons project heeft vertraagd, dat nog steeds loopt tot eind 2022) en door de tijdrovende decontaminatie en overdracht van de 5.200 procesdossiers van het Ministerie van Buitenlandse Zaken aan SAB, zullen de belangrijkste doelstellingen van het project tegen eind 2022 worden bereikt (inventarisatie van 21 rechtbankdossiergroepen met professionele finding aids; digitalisering en online publicatie van het pilootprogramma (1.147 dossiers van het militair gerechtshof van Léopoldville); organisatie van een onderzoeksseminarie voor 90 studenten van de ULB en de VUB; indiening van 2 wetenschappelijke artikels, respectievelijk bij History in Africa en Sources. Matériaux et terrains en études africaines; ontwikkeling van een toolkit voor leerkrachten secundair onderwijs om in de klas met de bronnencollectie te werken). Kortom, de eerste fase van het project heeft het cruciale belang van de collectie bevestigd, maar slechts een oppervlakkige analyse mogelijk gemaakt.

Trefwoorden:Colonial Congo

Disciplines:Geschiedenis van Afrika