De drempels van het gerecht: toegang tot en ongelijkheid in vroegmoderne rechtbanken (OZR4027)

In het onderzoeksveld van de sociale rechtsgeschiedenis is, wat vroegmodern Europa betreft, de aandacht de afgelopen jaren verschoven naar burgerlijke rechtspraak en procesbundels. Die bieden een unieke inkijk in spanningshaarden en vormen van conflictbeslechting in het verleden, en in de actiemiddelen en de levens van mensen die voor het overige weinig tot geen bronnen hebben nagelaten. Via de combinatie van kwantitatieve en kwalitatieve analyses en door de inzet van artificiële intelligentie en een comparatieve insteek zal dit onderzoek helpen om patronen van procesvoering voor diverse types rechtbanken te reconstrueren. Bovendien laat dit onderzoek toe om de parameters die de toegang tot de rechtbank bepaalden, te detecteren en analyseren. Het gaat daarbij onder andere om geslacht, woonplaats en socio-economische achtergrond. Dit onderzoek draagt bijgevolg bij aan debatten over ongelijkheid, het gebruik van justitie en menselijke agency. De grootste uitdaging is paradoxaal genoeg de enorme bronnenmassa. Om uitspraken te kunnen doen is een uitgebreide database nodig waarin voor verschillende steekproefjaren en voor verschillende rechtbanken gegevens worden verzameld over alle procespartijen. Die database zal vervolgens niet enkel mijn eigen onderzoek dienen, maar zal ook ingezet worden bij de aanvraag van Europese, Belgische en Vlaamse projectfinanciering. Bovendien zullen die data ook HOST, een van de spearhead research teams van de VUB met ongelijkheid als een voorname onderzoeksfocus, sterk ten goede komen. De ZAP-startbonus maakt het mogelijk die database tot een representatieve dataset voor meerdere rechtbanken uit te bouwen.

Trefwoorden:Sociale geschiedenis van het recht, Sociale ongelijkheid, Toegang tot justitie, Gebruik van justitie

Disciplines:Vroegmoderne geschiedenis, Sociaal-economische geschiedenis, Geschiedenis van het recht