Tools for thought

Subtitle:free energy instrumentalism in an enactive framework

In deze thesis verken ik de filosofie van de cognitiewetenschappen. Ik verdedig een instrumentalistische interpretatie van het vrije energie principe (VEP), binnen het theoretisch kader van het enactivisme. Het enactivisme is een stroming in de cognitiewetenschappen die het belang van een organismes belichaming, haar omgevingsinbedding en haar interactionele geschiedenis benadrukt. Het VEP voorziet ons van een formalisme waarmee we de activiteit van een organisme in een omgeving kunnen modelleren om statistische relaties in de organisme-omgevingsdynamieken te kunnen ontaarden. De interpretatie van dit formalisme blijft omstreden. In Deel I bediscussieer ik predictive processing, een representationalistische theoretische voorstelling die het VEP-model geïmplementeerd ziet in het brein om voorspellingen te doen over de omgeving. In Hoofdstuk 2, betwist ik, samen met Erik Myin, de representationele status van predictive processing. Bovendien stel ik in Hoofdstuk 3 dat, als het wel representationalistisch zou zijn, het voorstel intern contradictoir is. In Hoofdstuk 4 beargumenteer ik dat het embedded view of vision een non-representationele verklaring biedt voor de explananda van predictive processing. In Deel II verken ik alternatieve interpretaties voor het VEP. In Hoofdstuk 5 suggereer ik dat het gebruik van de term ‘model’ in de VEP-literatuur slechts een zwakkere, instrumentalistische interpretatie ondersteunt. Hoofdstuk 6 vult dit aan met een systematisch overzicht van mogelijke VEP-interpretaties, en concludeert dat slechts de instrumentalistische interpretatie houdbaar is. Een interessante consequentie hiervan is dat de representatiekwestie hiermee naar de achtergrond treedt. In Deel III zet ik het instrumentalisme aan het werk. In Hoofdstuk 7 onderzoek ik samen met Jo Bervoets hoe een enactivistische sensorimotorinterpretatie van autisme als voetstuk kan dienen voor een ethisch appel voor inclusie. In Hoofdstuk bekijk ik met Michael Kirchhoff tot in hoeverre het VEP de kernconcepten van het enactivisme zou kunnen ondervangen. Hieruit blijkt dat niet alles zich even goed leent voor incorporatie in het VEP-formalisme. Deze conclusie reflecteert de algemene conclusie van de thesis: hoewel het VEP statistisch detail biedt, heeft het conceptueel steun nodig vanuit enactivistische hoek.

Publication year:2021

Keywords:Doctoral thesis

Accessibility:Open