Titel Promotor Affiliaties "Korte inhoud" "De craniale musculoskeletale mechanica van granivore zangvogels." "Peter Aerts" "Functionele morfologie" "Bij granivore zangvogels is de voedingsprestatie een belangrijke drijvende kracht achter de evolutie van bekmorfologie. Dit wordt geïllustreerd in verschillende klassieke werken die bekvorm relateren aan voedingsecologie (b.v. bij Darwinvinken). Met enkel de vorm van de bek lukt het echter niet om de compromissen tussen specifieke aspecten van de voedselopnameprestatie te verklaren, in het bijzonder degene die te maken hebben met de bewegingen van de bek bij het omgaan met zaden. Gegevens over hoe de gecontroleerde 3D-bewegingen van boven- en onderbek gegenereerd worden tijdens het verwerken van zaden, ontbreken volledig. Om een beter begrip te krijgen van de mechanica van granivorie zal ik de musculoskeletale mechanica van de kop onderzoeken tijdens het grijpen, positioneren en pellen van zaden bij drie soorten granivore zangvogels die variëren in bekvorm en bijtkracht. Zowel experimentele als rekenkundige aanpakken zullen gebruikt worden, met inbegrip van hogesnelheids- en biplanaire x-stralenvideografie, mechanische testen van spier- en ligamenteigenschappen, en musculoskeletale multi-lichaamsmodellering. Deze studie zal ons een ongeëvenaard inzicht leveren in de kinematica en dynamica van het craniale systeem. Mijn bevindingen zullen helpen om de leemtes in onze fundamentele kennis over het functioneren van de kop van vogels te vullen, en ook de biomechanische basis leveren om de relatie tussen bekbewegingsprestatie en evolutie van zangvogels beter te begrijpen." "Toxiciteit van Perfluoralkylverbindingen (PFAAs) voor terrestrische ongewervelde dieren en zangvogels. Effecten op verschillende niveaus van biologische organisatie, inclusief reproductie en gedrag." "Lieven Bervoets" "Gedragsecologie & Ecofysiologie, Systemisch Fysiologisch en Ecotoxicologisch Onderzoek (SPHERE)" "Een groep van omgevingspolluenten die de laatste jaren meer en meer aandacht hebben gekregen zijn de perfluoralkyl substanties (PFAA's). Sinds de jaren 1950 zijn PFAA's in zeer grote hoeveelheden gebruikt omdat ze een aantal interesante eigenschappen bezitten zoals vet- en waterafstotend en daardoor in verschillende producten zijn toegepast zoals tapijten en voedingsverpakkingen. Hun brede toepassing en potentie om te bioaccumuleren heeft geleid tot een wereldwijde detectie in biota. Weinig studies hebben echter de effecten van deze stoffen onderzocht in terestrische wilde organismen bij omgevinsgrealistische concentraties. De algemene doelstelling van dit project is de accumulatie en effecten van de meest voorkomende PFAA's onderzoeken in terrestrische organismen een bodem. Relaties zullen worden onderzocht tussen de gehaltes in bodem, invertebraten en zangvogels en tussen geaccumuleerde gehaltes en effecten op verschillende niveaus van biologische organisatie. Monsterounten wordeen geselecteerd langsheen een pollutiegradient in de nabijheid van een perfluorproducerend bedrijf. Effecten worden onderzocht, zowel op de fysiologie, de reproductie als het gedrag van de verschillende organismen.. Bijkomend zullen laboratoriumexperimenten worden uitgevoerd waarbij zowel bodemorganismen als vogels blootgesteld zullen worden aan PFAAs indezelfde concentraties als die gevonden in de veldsituatie en dezelfde effecten zullen worden onderzocht. Deze studie zal waardevolle informatie verschaffen aan beleidsmakers voor de ontwilkeling van normen0" "Borrelia infecties bij zangvogels en gespecialiseerde vogelteken" "Dieter Heylen" "Evolutionaire ecologie (EVECO)" "Interacties tussen zangvogels en Ixodes teken worden geacht humane infectierisico's voor teekoverdraagbare ziekten te beïnvloeden. Gebruikmakend van diagnostische testen, trachten we nieuwe informatie te bekomen over de bijdrage van zangvogels en vogelteken in de terrestrische cycli van Borrelia burgdorferi s.l.. We spitsen ons toe op de infectierisico's bij vogels en de capaciteit bij vogelteken om Borrelia bacteriën over te dragen." "Functionele plasticiteit van auditieve en visuele systemen bij zangvogels in een seizoenale context." "Bio-imaging lab" "Zangvogels vertonen seizoensgebonden plasticiteit in een breed scala van gedrags- en morfologische kenmerken die zijn gekoppeld aan de voortplanting. Wijzigingen in de productie van zang zijn goed beschreven echter wijzigingen in de perceptie van de zang niet. In het huidige project, zullen we de seizoensgebonden functionele variatie in de auditieve verwerking van de Europese spreeuw (Sturnus vulgaris) bestuderen met behulp van functionele MRI. We zullen testen of de neurale substraten van de perceptie van zang verschillen naar gelang de functie en de sociale waarde van de zang en ofdat seizoensgebonden veranderingen van deze neurale substraten optreden alleen voor die zang waarvan de functie en de sociale waarde wijzigen per seizoen.Een anatomisch seizoensgebonden plasticiteit in het visueel systeem (optisch chiasma) is geconstateerd in spreeuwen. De exacte ultrastructurele uitleg/mechanisme achter deze opmerkelijke verandering blijft echter onbekend. In het tweede deel van dit project zullen we de precieze mechanismen bestuderen verantwoordelijk voor seizoensgebonden anatomische variatie in de optisch chiasma." "Individuele variatie in voedselopnamegedrag en –mechanica bij zangvogels." "Functionele morfologie" "Opeenvolgingen van precies gecontroleerde en snelle driedimensionale bewegingen van de bovenbek en onderbek worden gebruikt door zangvogels om zaden op te nemen, te transporteren, te herpositioneren, te kraken, en te pellen. De eigenschappen van deze bewegingen en de betrokken technieken zijn momenteel echter onbekend. Het doel van dit project is om de voedselopnamekinematica en detail te kwantificeren en de variabiliteit in de nabije (mechanische) oorzaken van succesvolle en snelle verwerking van zaden, te linken aan levensgeschiedeniskenmerken zoals leeftijd, geslacht, verwantschap, en zaadtypevoorkeur. Om dit doel te bereiken zal de voedselopnamekinematica in een groot aantal individuen uit een laboratoriumpopulatie van kanaries, Serinus canaria, gemeten worden. Dit zal ons het fundamenteel inzicht opleveren dat belangrijk is om morfologische en mechanische aanpassingen aan zaadeetprestatie te identificeren." "Optimalisatie en integratie van experimentele en modelmatige aanpakken in de studie van de driedimensionale dynamica van de bek in zangvogels." "Sam Van Wassenbergh" "Functionele morfologie" "De werking van de bek is van centraal belang in de evolutie van vogels, inclusief de schoolvoorbeelden van adaptieve radiaties bij vinken. Om deze adaptatieprocessen ten volle te begrijpen, is een beter inzicht nodige in de (bio)mechanica van bekbewegingen. Dit project beoogt de ontwikkeling, optimalisatie en integratie van experimentele en modelmatige aanpakken om de dynamica van het craniaal musculoskeletaal systeem, dat aan de basis ligt van de 3D-bewegingen van de boven- en onderbek, te bestuderen in een select aantal zangvogelsoorten waarbij er hoofdzakelijk toegespitst wordt op de rol van de bek tijdens het voeden. Experimentele aanpakken omvatten bewegingsanalyses op basis van gesynchroniseerde hogesnelheidsvideo's uit verschillende aanzichten en stereoscopische X-stralenvideografie, en in vitro kwantificatie van spier- en peescontractie-eigenschappen. Modelmatige aanpakken omvatten het opstellen en valideren van wiskundige modellen van spiercontractie en van rekenkundige simulaties van het bewegende kopskelet. Deze technieken zullen geoptimaliseerd worden voor hun toepassingen op het craniaal systeem van kleine vogels, en gebruikt worden om een gedetailleerd inzicht te krijgen in de bekbewegingsmechanica bij vogels. Dit onderzoek zal de fundamentele kennis en analysemethodes leveren die essentieel zullen zijn in toekomstig vergelijkend onderzoek naar de evolutie van vorm en functie bij zangvogels." "Evaluatie van de effecten van perfluoralkyl componenten op vogels: een geïntegreerde veld en laboratorium benadering met zangvogels als modelsysteem" "Marcel Eens" "Systemisch Fysiologisch en Ecotoxicologisch Onderzoek (SPHERE), Gedragsecologie & Ecofysiologie" "Perfluorverbindingen zijn persistente organische verbindingen met een hoog productievolume, een breed gamma aan toepassingsmogelijkheden en een wereldwijde verspreiding. Alhoewel ze reeds meer dan 50 jaar geproduceerd worden, worden ze echter slechts sinds een tiental jaren bestudeerd in wetenschappelijke milieustudies. Er is nog maar weinig geweten over het voorkomen van deze verbindingen en over hun effecten bij zangvogels. De bedoeling van deze studie bestaat er in om kennishiaten met betrekking tot 'Adverse Outcome Pathways' (AOPs) voor perfluorverbindingen op te vullen door gebruik te maken van koolmezen als modelsysteem. Veldwerk in een pollutiegradiënt zal gecombineerd worden met experimenten in labo-omstandigheden." "Onderzoek naar de rol van schildklierhormonen in de seizoenale plasticiteit van het zangcontrolesysteem in volwassen zangvogels." "Bio-imaging lab" "Het is geweten dat veranderingen in testosteron concentraties tijdens het broedingseizoen een effect hebben op het zanggedrag van spreeuwen. Deze seizoenale neuroplasticiteit wordt echter niet alleen door testosteron bepaald. Schildklierhormonen spelen mogelijk ook een rol. Met dit project willen we onderzoeken hoe neuronale en/of systemische veranderingen in schildklierhormonen bijdragen tot de seizoenale neuroplasticiteit in spreeuwen. Eveneens willen we onderzoeken of deze schildklierhormonen een direct effect hebben op de neuroplasticiteit of dat ze eerder op een indirecte wijze de neuroplasticiteit veranderen door hun effect op de gonadale hormonen." "Opvullen van kennishiaten met betrekking tot 'Adverse Outcome Pathways' (AOPs) voor perfluorverbindingen: een geïntegreerde veld en laboratorium benadering bij zangvogels." "Marcel Eens" "Systemisch Fysiologisch en Ecotoxicologisch Onderzoek (SPHERE), Gedragsecologie & Ecofysiologie" "Perfluorverbindingen zijn persistente organische verbindingen met een hoog productievolume, een breed gamma aan toepassingsmogelijkheden en een wereldwijde verspreiding. Alhoewel ze reeds meer dan 50 jaar geproduceerd worden, worden ze echter slechts sinds een tiental jaren bestudeerd in wetenschappelijke milieustudies. Er is nog maar weinig geweten over het voorkomen van deze verbindingen en over hun effecten bij zangvogels. De bedoeling van deze studie bestaat er in om kennishiaten met betrekking tot 'Adverse Outcome Pathways' (AOPs) voor perfluorverbindingen op te vullen door gebruik te maken van koolmezen als modelsysteem. Veldwerk in een pollutiegradiënt zal gecombineerd worden met experimenten in labo-omstandigheden." "Transmissie cycli van teek-overdraagbare Borrelia burgdorferi s.l. en rickettsiale bacteriën in een tekengemeenschap bij zangvogels" "Dieter Heylen" "Evolutionaire ecologie (EVECO)" "Interacties tussen vogels en Ixodes teken worden geacht humane infectierisico's voor teekoverdraagbare ziekten te beïnvloeden. Gebruikmakend van diagnostische testen, trachten we informatie te bekomen over de bijdrage van zangvogels en vogelteken in de terrestrische cycli van Borrelia burgdorferi s.l. en rickettsiale bacteriën. We spitsen ons toe op de infectierisico's bij vogels en de capaciteit bij vogelteken om de bacteriën over te dragen."