< Terug naar vorige pagina

Publicatie

Politieoptredens en het dagelijks ordenen van de stad Antwerpen, eind negentiende - begin twintigste eeuw

Boekbijdrage - Hoofdstuk

In deze bijdrage wordt nagegaan hoe de vooraanstaande rol van politiediensten in het ordenen van het stedelijke leven in de praktijk werd ingevuld in Antwerpen rond de overgang van de negentiende naar de twintigste eeuw. De Antwerpse gemeentepolitie werd in deze periode aanzienlijk uitgebreid met nieuwe mankracht en middelen en verwierf tegelijk ook tal van nieuwe bevoegdheden en interventiemogelijkheden. Politiehistorici hebben deze ontwikkelingen lang geïnterpreteerd in termen van de totstandkoming van een 'politiesamenleving', waarin alle aspecten van het dagelijkse stedelijke leven onderworpen werden aan een steeds verder uitdijnende repressieve controle door de overheid en haar politie. Een blik op het dagelijkse optreden van de Antwerpse gemeentepolitie, dat wil zeggen op haar werkelijke taakuitvoering en de strategieën van toezicht en ordehandhaving die ze op het terrein ontwikkelde, levert evenwel een ander beeld op. Deze bijdrage tracht aan te tonen dat er in de praktijk geen sprake was van een eenzijdig, repressief en succesvol opleggen van controle van bovenaf, doordat de Antwerpse politie onder aanzienlijke beperkingen opereerde, die minstens even belangrijk waren in het aansturen en vormgeven van haar optreden als de nieuwe macht en bevoegdheden die ze verwierf in deze periode. Lokale politieagenten stonden voor de aartsmoeilijke taak om de vraag van stedelijke overheden en notabelen naar een ordelijke en veilige stad, de behoeften en rechten van de bevolking, en de 'wetten' van een snel veranderend werkterrein met elkaar te verzoenen. Ik tracht te verduidelijken dat vooral de twee laatste factoren van invloed waren op politiepraktijken van handhaving en toezicht, waarin bijgevolg geen repressie centraal stond, maar wel selectief en discretionair optreden en continue aanpassing aan de veranderende stedelijke omgeving en haar bewoners.
Boek: Werken aan de stad : stedelijke actoren en structuren in de Zuidelijke Nederlanden, 1500-1900 : liber alumnorum Catharina Lis en Hugo Soly
Series: Stadsschriften
Pagina's: 251 - 268
ISBN:9789054878698
Jaar van publicatie:2011
Toegankelijkheid:Closed