Project
Zestig Donatistische Preken uit de 5e Eeuw? Kritische editie en inhoudelijke analyse van de 'Collectio Vindobonensis '.
De ontdekking van onbekende preken de laatste 30 jaar heeft hun grote waarde voor de theologie en geschiedenis van het vroege christendom onderstreept. Preken vormen een theologie in actie, constitueren christelijke identiteitsvorming. Aanvankelijk focuste dit onderzoek zich op preken van bekende auteurs, nu richt het zich ook op bronnen met een onzeker auteurschap. Mijn project bestudeert de 'Weense Collectie': 60 laat-antieke Latijnse preken, ten onrechte toegeschreven aan Johannes Chrysostomus, in de jaren 90 ontdekt. Ze zijn van belang omdat ze tot voor kort werden beschouwd als het werk van een bisschop van een 'dissidente' Afrikaanse christelijke groepering, de 'Donatisten'. Om een nieuw licht te werpen op deze steeds meer betwiste hypothese en om de exegese en de theologie van de ‘Weense preken’ nauwkeurig te ontsluiten, stel ik een diepgaande studie voor met een reeks methodologieën nog niet eerder op deze teksten werden toegepast: ik beoog een kritische editie en inhoudelijk analyse, met aandacht voor hun literair genre (retorische en stilometrische analyse), en hun exegetische en theologische inhoud binnen de patristiek traditie (op historisch-kritische en comparatieve wijze). Ik zal in het bijzonder drie inhoudelijke aspecten bestuderen: martelaarscultus, triniteits-theologie (met subordinationistische boventonen), en genade-theologie (verrassend dicht aanleunend bij een andere 'dissidente' christelijke stroming, het 'pelagianisme').