Tempeliers in het graafschap Vlaanderen. Formatie, inplanting en de impact van het patrimonium op het landschap (1127-1370)

In de aanloop naar het Concilie van Troyes in het jaar 1129 en kort na de terugkeer van Hugo de Payen in 1127 naar de Champagnestreek (Fr.), ontvingen de Tempeliers ook in het graafschap Vlaanderen diverse schenkingen. De graven van Vlaanderen behoorden tot de grote schenkers en vele anderen volgden dit voorbeeld. Het patrimonium werd steevast uitgebreid waardoor er binnen de tijdsperiode van 1127-1307 een aanzienlijk ‘Tempelierslandschap’ was ontstaan. Maar hoe is dit tempelierslandschap ontstaan en wat betekende dit patrimonium binnen de grenzen van het graafschap Vlaanderen? Waaruit bestond dit patrimonium juist. Wat werd er geschonken en hoe werden deze bezittingen aangewend in functie van de werking van de tempeliersorde? Het geheel aan bezittingen is immers veel ruimer dan de commanderijen alleen met de direct aanpalende gronden. Om dit volledige tempelierslandschap beter te begrijpen is de ligging van een diversiteit aan bezittingen in het landschap een belangrijk gegeven. Wat betekende het bezit in de stedelijke context ten opzichte van de bezittingen in de landelijke context binnen het geheel van dit tempelierslandschap?  In dit onderzoek gaan we de wisselwerking én de impact na tussen de tempeliersbezittingen en het omliggende landschap. De eerste goedereninventaris die werd opgemaakt door de Orde van Sint-Jan in het jaar 1370, is daarbij een belangrijke bron waar diverse andere bronnen (waaronder de goedereninventaris van de Orde van Sint-Jan van 1430/32, ommelopers, charters, leenboeken, …) naast worden gelegd. De context waarin het tempelierslandschap vorm heeft gekregen én de impact van het tempeliersbezit in het landschap is het fundament van dit onderzoek. Het verhaal vertellen vanuit een meer landschappelijk oogpunt is een andere invalshoek die duidelijk verschilt met wat en hoe er tot nu toe over de Tempeliersorde werd geschreven. Dit onderzoek kan hierdoor een interessante en belangrijke meerwaarde bieden om een beter inzicht te krijgen in de orde van de Tempeliers in het graafschap Vlaanderen.