Sociale innovatie in land initiatieven als basis voor inclusieve plattelandsontwikkeling

De voorbije Jaren neemt de bezorgdheid toe over het fenomeen van agressieve grondinname and de impact daarvan op de sociale, economische en milieu dynamiek in rurale gebieden. Weinig werd nog gezegd over hoe lokale initiatieven reageren op de transformatie van de rurale realiteit in het Globale Zuiden. Dit onderzoek heeft als doel om het ontwikkelingspotentieel bloot te leggen en te evalueren van land-gerelateerde initiatieven die zich verzetten tegen het ontwikkelingsmodel van de dominante industriële landbouw. Met behulp van de theoretische lens van Sociale Innovatie in een kader van socio-insitutionele analyse beoogt het onderzoek deze doelstelling te beantwoorden. De Sociale Innovatie theorie levert inzichten in de rol van sociale, economische en milieu aspecten en instituties in het bevorderen van innovatiedynamieken in een gegeven geografisch gebied (Moulaert et al. 2005; Moulaert and Nussbaumer Z005; Baker and Mehmood 2015). Vanuit principes over het vervullen van menselijke noden (richting emancipatie) en toenemende socio-politieke capaciteiten en toegang tot noodzakelijke hulpbronnen, heeft Sociale Innovatie bovendien het potentieel om te reageren op de huidige globale druk op land en ‘betere’ vormen van governance te ontwikkelen (Moulaert en Van Dyck 2013; Moulaert et al. 2013; Jessop et al. 2013; Moulaert et al. 2005; Gonzalez en Healey 2005). Het onderzoek zal bijdragen tot het verbinden van ruimtelijke en sociale rurale studies, door methoden voor het karteren en analyseren van ruimtelijke data te combineren met kritisch-ethnografisch veldwerk. Nicaragua dient hierbij als case study, met een focus op geneste cases van land-gerelateerde interventies. Door te analyseren hoe deze initiatieven georganiseerd en geïnstitutionaliseerd worden, kunnen concepten van rurale ontwikkeling en landgebruiksrechten worden verrijkt. Het identificeren en analyseren van beperkingen en opportuniteiten die in deze praktijken tot uitdrukking komen, kan bovendien bijdragen tot de uitwerking en verspreiding van lessen voor het doorbreken van de structurele beperkingen waar kleinschalige landbouw in het Globale Zuiden mee wordt geconfronteerd. Dit zal ook belangrijke en noodzakelijke maatschappelijke transformaties in de richting van inclusieve rurale ontwikkeling faciliteren.