Is rechtszekerheid passé? 'Adaptive Law' als een 'veerkrachtige' rechtstechniek om de maatschappelijke uitdagingen van de toekomstige grootsteden aan te pakken.

In 2012 hield 'Hurricane Sandy' lelijk huis in New York and New Jersey. De 'Rockefeller Foundation' en de 'Hurricane Sandy Rebuild Task Force' (US Departement of Housing and Urban Development) schreven een ontwerpwedstrijd uit: 'Rebuild by Design' (RBD). RBD heeft als doel het ontwikkelen van 'veerkrachtige' steden die bestand zijn tegen toekomstige uitdagingen en dit alles op basis van samenwerking tussen diverse actoren - architecten, planners, wetenschappers, ingenieurs, biologen, beleidsmakers en burgers. De uitdaging om veerkrachtige, innovatieve en duurzame steden voor de toekomst te ontwerpen, impliceert dat kennisdeling en samenwerking tussen al die verschillende actoren een noodzaak is. Helaas blijkt het recht vaak een spelbreker in dit soort projecten. Starre, ingewikkelde en achterop hinkende regelgeving staan intelligente en duurzame stadsontwikkeling in de weg. Het juridische concept 'Adaptive Law', kortweg een veerkrachtige rechtstechniek, ontwikkeld in de Verenigde Staten, is hier relevant. De Amerikaanse problematiek rond stadsontwikkeling en de maatschappelijke uitdagingen, bijvoorbeeld mobiliteit, duurzaamheid, overbevolking, innovatie en digitalisering ('smart cities') is analoog aan de 'wicked problems' waarmee onze Belgische en Europese steden kampen. Ook hier wordt door experten vastgesteld dat onze regelgeving een onvoldoende faciliterende rol speelt voor wat betreft interdisciplinaire samenwerking rond stadsontwikkeling. Er is echter nauwelijks rechtsleer inzake de opportuniteit van een meer veerkrachtige rechtstechniek in continentale rechtssystemen in functie van duurzame en intelligente stadsontwikkeling. Derhalve wordt dit thema voorgesteld als nieuwe onderzoekslijn in het kader van de samenwerking "Metropolitan Legal Lab" (Faculteit Ontwerpwetenschappen en Faculteit Rechten) die bij zal dragen aan zowel het fundamenteel juridisch onderzoek als tot het toegepaste onderzoek rond stadsontwerp, waarbij Antwerpen, als toekomstbestendige metropool, het voortouw kan nemen.

Trefwoorden:RECHTSZEKERHEIDSBEGINSEL, STADSONTWIKKELING

Disciplines:Rechten, Andere rechten en juridische studies