< Terug naar vorige pagina

Project

Promicrobiologische strategieën om orale ziektes te bestrijden

Een gezonde mond associëren we dikwijls met een mooie lach en de mogelijkheid om zonder zorgen te genieten van die sappige appel of kleverige caramel. Maar tand- en tandvleesproblemen kunnen zelfs gevolgen hebben buiten de mond. Zo is er tegenwoordig meer en meer aandacht voor de link tussen parodontitis en de algemene gezondheid. Ondanks de verstrekkende gevolgen en de doorgedreven preventie, zien we dat het voorkomen van mondgezondheidsproblemen nog steeds heel hoog is. Naast de huidige preventieve en behandelstrategieën is er dus nood aan alternatieve en/of complementaire therapieën.

In een gezonde mond is er een dynamisch evenwicht tussen het orale microbioom, de gastheer en de omgeving. Wanneer deze homeostase verstoord wordt, kunnen pathogene bacteriën uitgroeien. Onze klassieke therapieën focussen vooral op de reductie en eliminatie van deze bacteriële belasting. Recenter werd echter geopperd, in lijn met eerder gastro-intestinaal onderzoek, dat het toedienen van levende, "goede" micro-organismen (probiotica) een alternatief zou kunnen zijn om deze verstoorde balans te herstellen.

Bij de start van dit doctoraat bleek er reeds een tiental jaar een toenemende interesse te zijn voor het gebruik van probiotica voor een gezondere mond. Hoewel het onderzoek tot dan toe beperkt was, waren de beschikbare resultaten hoopgevend (hoofdstuk 1). Er waren echter nog heel veel onbeantwoorde vragen omtrent onder andere welke bacteriën nu de ideale orale probiotica zijn, voor welke indicaties ze kunnen helpen, ….

Het probioticum dat tot nu toe het meest werd onderzocht in relatie tot de mondgezondheid is ongetwijfeld een product dat twee lactobacilli-stammen bevat (Lactobacillus reuteri DSM 17938 and Lactobacillus reuteri ATCC PTA 5289). Het is reeds bewezen dat dit product nuttig kan zijn in de preventie van cariës of als complementaire therapie bij de niet-chirurgische behandeling van parodontitis. Wij toonden voor de eerste keer het additionele effect van dit probioticum aan bij herbehandeling van resterende pockets in chronische parodontitis patiënten. Een betere genezing na toediening van dit product bij de niet-chirurgische behandeling van peri-implantitis konden we echter niet bewijzen (hoofdstuk 2).

Lactobacilli zijn natuurlijk maar één soort micro-organismen waaraan probiotische capaciteiten toegeschreven worden. In het derde hoofdstuk van deze thesis onderzochten we het gebruik van een streptococci bevattend probioticisch product en de klinische effecten van mondgezondheidsproducten gebaseerd op Bacillus-species. Beide studies toonden echter geen toegevoegd effect van deze probiotica in de onderzochte indicaties. In de eerste studie kon niet worden aangetoond dat een product met Streptococcus oralis KJ3, Streptococcus uberis KJ2 en Streptococcus rattus JH145 vergeleken met een placebo leidde tot een beter behandelresultaat na scaling en root planing van chronische parodontitispatiënten. Daarnaast kon de tweede studie geen betere klinische parameters aantonen na het gebruik van een probioticum gebaseerd op Bacillus-species vergeleken met het gebruik van een placebo in gingivitispatiënten.

Gebaseerd op deze thesis en de huidige literatuur kunnen we besluiten dat probiotica een interessante, alternatieve strategie kunnen zijn voor het bevorderen van de mondgezondheid. Het is echter belangrijk om op te merken dat de probiotische effecten afhankelijk zijn van het gebruikte probioticum (stam, concentratie, manier van toediening, …) en de indicatie. De onderliggende mechanismen van de positieve klinische effecten zijn echter veelal nog niet opgehelderd, er is dus meer fundamenteel onderzoek nodig hierover.

Tot slot lijken er verschillende toepassingen te zijn voor probiotica in de tandheelkunde, er is echter meer onderzoek nodig om deze gericht te gebruiken, wat op zijn beurt zal leiden tot een efficiënter gebruik van tijd en middelen in klinisch onderzoek.

Datum:15 nov 2014 →  26 feb 2020
Trefwoorden:probiotic, periodontitis, periodontal disease
Disciplines:Andere biologische wetenschappen
Project type:PhD project