< Terug naar vorige pagina

Project

Optimalisatie van een verkorte bestralingsreeks bij patiënten met prostaatkanker

Prostaatkanker is wereldwijd de tweede vaakst voorkomende kanker bij mannen en de zesde oorzaak van kanker-gerelateerde sterfte. In dit onderzoeksproject trachten we de bestaande behandelingen voor prostaatkankerpatiënten te optimaliseren, zowel voor wat betreft het behandelingsresultaat (ziektecontrole en behandelingsgerelateerde toxiciteit) alsook voor wat betreft het comfort van de behandeling rekening houdende met de levenskwaliteit van de patiënt tijdens en na de bestralingsbehandeling. Uitwendige radiotherapie is een van de standaard behandelmogelijkheden voor patiënten met prostaatkanker. Bij conventionele fractioneringsschema’s (35-40 fracties, 7-8 weken), toegepast in de behandeling van prostaattumoren, kan de toegediende dosis verhoogd worden (dosisescalatie) door het aantal bestralingssessies te verhogen. Dit resulteert onvermijdelijk in een verlenging van de totale behandelingsduur. Recente studies tonen echter aan dat het verlengen van de totale behandelingsduur een negatieve invloed kan uitoefenen op het finale behandelingsresultaat bij patiënten met prostaatkanker die behandeld werden door middel van conventionele radiotherapieschema’s. Deze bevinding suggereert dat verbeteringen in klinische uitkomst bereikt kunnen worden door de totale behandelingsduur in te korten. Een inkorting van de totale behandelingsduur is mogelijk door gebruik te maken van (ultra-)gehypofractioneerde behandelingsschema’s, waarbij minder fracties met een hogere dosis/fractie worden toegediend. Door middel van stereotactische radiotherapie (SBRT) kunnen dergelijke ultra-gehypofractioneerde bestralinsschema’s bestaande uit ±5 behandelingssessies precies toegediend worden. Hierbij wordt een nauwkeurige 3 dimensionele lokalisatie van het doelwit bekomen door middel van performante beeldvorming. Verder zijn prostaattumoren van nature gevoeliger aan wijzigingen in de toegediende dosis per fractie in vergelijking met andere tumoren. Bijgevolg kunnen (ultra-)gehypofractioneerde bestralingsschema’s theoretisch leiden tot een biologische dosisescalatie ter hoogte van de tumor, zonder toename van de bestralingsgerelateerde neveneffecten. Naast een dosisescalatie over de volledige prostaatklier, kan ook geopteerd worden om lokaal een hogere dosis toe te dienen op de zichtbare dominante intraprostatische tumor(en) (focale dosisescalatie), terwijl de dosis die toegediend wordt op de volledige prostaatklier gelijk blijft. Op deze manier wordt getracht de ziektecontrole te verbeteren, zonder toename van de toxiciteit. Deze strategie werd reeds onderzocht in verschillende studies, waaronder de fase III FLAME (35 bestralingssessies; 7 weken) en fase II hypo-FLAME (5 bestralingssessies; 29 dagen) studie. Het gebruik van ultra-gehypofractioneerde bestralingsschema’s, zoals voorzien in de hypo-FLAME-studie, laat echter een zekere variatie toe in de totale behandelingsduur. Deze totale behandelingsduur varieert in het algemeen tussen 5 (dagelijkse bestraling) en 29 (wekelijkse bestraling) dagen, afhankelijk van het aantal therapievrije dagen tussen de verschillende bestralingssessies. De variatie in totale behandelingsduur kan echter theoretisch een impact hebben op zowel de ziektevrije overleving als op het ontstaan van behandelingsgerelateerde neveneffecten. Er heerst tot op heden nog onduidelijkheid over de optimale totale behandelingsduur bij ultra-gehypofractioneerde radiotherapie voor prostaatkanker. Het hoofddoel van dit onderzoeksproject is om door middel van een klinische fase II opvolgstudie van de eerder uitgevoerde hypo-FLAME-studie, genaamd hypo-FLAME 2.0, te onderzoeken of het haalbaar en veilig is om de totale behandelingsduur te halveren. Overeenkomstig met de hypo-FLAME-studie wordt ook in de hypo-FLAME 2.0 studie gebruik gemaakt van stereotactische radiotherapie in combinatie met een simultaan geïntegreerde focale boost ter hoogte van de intraprostatische tumor. Naast een potentieel biologisch voordeel biedt het verminderde aantal behandelingssessies en de verminderde totale behandelingsduur ook een verhoogd comfort voor de behandelde patiënten en vanuit maatschappelijk oogpunt een verhoogde kosteneffectiviteit. Aanvullend zal in dit onderzoeksproject immuunomonitoring uitgevoerd worden van dit extreem gehypofractioneerde, lokaal dosis geëscaleerde, behandelingsschema. Immuunomonitoring van verschillende cytokines en chemokines doorheen de behandeling zal worden uitgevoerd met als doel een beter inzicht te verkrijgen in positieve en negatieve modulatoren van het immuunrespons en deze te vergelijken tussen de verschillende FLAME-behandelschema’s (FLAME vs. hypo-FLAME vs. hypo-FLAME 2.0).

Datum:6 aug 2020 →  Heden
Trefwoorden:Prostate cancer, Hypofractionation, Stereotactic body radiotherapy, Focal boosting, Overall Treatment Time, Immune-monitoring
Disciplines:Kankertherapie
Project type:PhD project