< Terug naar vorige pagina

Project

Op zoek naar thuis in de migratiecontext: kleine en grote ervaringen van een thuis maken door de rode draad uit de levensverhalen van Belgisch Taiwanese immigranten

Voor deze scriptie heb ik Taiwanese immigranten in België gekozen als onderzoeksonderwerp en ik heb een reeks vragen onderzocht met betrekking tot het begrip thuis in de migratiecontext en het dagelijks leven van de immigrant terwijl deze in het buitenland verblijft. De belangrijkste onderzoeksvragen die aan dit onderzoek ten grondslag liggen zijn: Wat zijn de ervaringen van Taiwanese immigranten bij het creëren van een thuis (「家」的製作」) in België? Wat zijn hun ervaringen bij het omgaan met dubbele thuisrelaties tussen moeder- en gastlanden? Wat houdt het begrip ‘thuis’ voor hen in de immigrantencontext in? Hoe kunnen zij zich thuis voelen in hun dagelijks leven? Dit onderzoek nam tevens andere belangrijke zaken in ogenschouw met betrekking tot het begrip ‘thuis’ in de migratiecontext, evenals hoe de immigranten zich cultureel en etno-nationaal identificeren.

 

 Om het leven en de manieren van het creëren van een thuis van Taiwanese immigranten in België te verkennen, zijn zowel antropologische als kwalitatieve interviewmethoden gebruikt om gegevens te verzamelen. Tussen 2017 en 2020 heb ik online observaties van deelnemers uitgevoerd in verschillende virtuele gemeenschappen van Belgisch Taiwanese immigranten op Facebook en tevens veldwerk offline aan de Ecole Sun Yat-sen (旅比華僑中山學校) in Brussel. Deze online en offline veldwerkervaringen boden goede kansen om meer vertrouwd te raken met en dichter te komen tot deze immigrantengemeenschap en nieuwe mensen te ontmoeten door hen uit te nodigen om deel te nemen aan het onderzoek. In totaal zijn 42 Taiwanese immigranten opgenomen in dit onderzoek. Daarnaast heb ik door tegelijk semigestructureerde en foto-ontlokkende interviewmethoden te gebruiken, tekstuele en visuele gegevens verzameld over het leven van Taiwanese immigranten en hun ervaringen bij het creëren van een thuis in België. Omdat de auteur verschillende niveaus van nabijheid en vriendschap met de deelnemers heeft ontwikkeld, en om hun verhaallijnen in context en volledig te houden, zijn acht van de levensverhalen van deelnemers volledig gedemonstreerd in deze scriptie. De verhalen en vertellingen van de overige deelnemers speelden eveneens een cruciale rol in het begrijpen van Taiwanees immigrantenleven in België op bredere schaal, en sommige van deze vertellingen worden in de scriptie besproken waar van toepassing.

 

In deze scriptie wordt een nieuw theoretisch concept van intersectioneel thuis voorgesteld (交織的家), waarbij het concept van intersectionaliteit wordt herzien (交織性) dat zijn oorsprong vond in onderzoek naar gender en zwarte vrouwen. Net als intersectionaliteit benadrukt het belangrijkste argument van het “intersectionele thuis” dat ik in dit onderzoek voorstel dat de notie en betekenis van thuis voor immigranten in de migratiecontext dynamisch, vloeibaar en multidimensionaal is, in plaats van statisch of onveranderlijk, en er is niet één enkel domein of één enkele factor die alle aspecten van de notie en betekenis van thuis voor immigranten kan bevatten. Belangrijker nog, de notie en betekenis van thuis voor immigranten wordt beïnvloed door de kruising van de individuele levensomstandigheden van de immigrant zelf en zijn/haar persoonlijke achtergrond. Daarnaast is het eveneens belangrijk op te merken dat de notie van thuis in deze scriptie zou kunnen worden verdeeld in twee verschillende typen: klein thuis en groot thuis, zoals voorgesteld door Magat (1999). Het concept van klein thuis verwijst naar de notie van thuis die wordt belichaamd door de persoonlijke en private levensgebieden van de individuele immigrant. Het concept van groot thuis verwijst daarentegen naar het culturele en etnonationale gevoel om ergens bij te horen en van identiteit van de individuele immigrant.

 

Door de onderzoeksgegevens te analyseren, vooral de acht levensverhalen die in deze scriptie worden gepresenteerd, wordt duidelijk dat zowel klein thuis als groot thuis niet eendimensionaal zijn; ze zijn eerder multidimensionaal en veranderlijk, afhankelijk van de leefomstandigheden van de individuele immigrant en diens praktische behoeften in het immigrantenbestaan. Dit onderzoek toonde aan dat de notie en betekenis van thuis voor Taiwanese immigranten tastbaar of ontastbaar kan zijn, variërend van fysieke woningen, dagelijkse religieuze praktijken, transnationale sociale ruimtes, meubels of persoonlijke bezittingen, bekend voedsel, mobiliteit in de wijk, familiecorrespondentie, een gevoel van thuishoren, etnonationale identiteit en interpersoonlijke relaties. Bovendien laten de vertellingen zien dat de notie van thuis in de migratiecontext een uitkomst is die sociaal is geconstrueerd door dialoog en wederzijdse interacties tussen individuele immigranten, hun culturele omgevingen en leefomstandigheden, zowel in lokale als transnationale context. Hierdoor stellen de bevindingen van dit onderzoek de conventionele perspectieven met betrekking tot de notie van thuis, namelijk verankerd als een fysiek gebouw en verbonden met een specifieke plaats, op de proef. De ervaringen van het creëren van een thuis, die gedeeld worden door de Belgisch Taiwanese immigranten in dit onderzoek, tonen juist dat de notie van thuis voor hen niet zozeer een fysiek gebouw of huis omvatten. Immigranten die in een buitenland wonen kunnen nog meer het gevoel van thuis krijgen (家的感覺) door verschillende lokaliteitsschalen, inclusief privégebouwen en bekende omgevingen of landschappen in een gemeenschap, stad of zelfs land. Verder onderhouden veel van de Taiwanese immigranten die aan dit onderzoek deelnamen nauw contact met hun families in Taiwan en ze reizen regelmatig heen en terug tussen hun moederland en de gastlanden. In dat opzicht creëren ze een transnationale sociale ruimte, niet alleen door hun vorige leven in Taiwan met hun huidige leven in België te verbinden, maar ook door transnationale verbindingen en communicatiegewoonten die hun notie van thuis uitbreiden voorbij de grenzen van een enkele landsgrens.

 

Internationale immigratie betekent niet alleen dat mensen hun thuisland verlaten en in hun nieuwe leefomgeving een thuis (her)bouwen of daar zoeken naar een thuisgevoel. Het houdt ook in dat mensen hun eerder bekende cultuur en leefomstandigheden achterlaten. Vanuit dat perspectief hebben immigranten moeite te navigeren tussen hun eigen en de gastculturen en hebben ze daarnaast problemen met het identificeren van zichzelf in cultureel en etnisch opzicht en met het zoeken naar hun gevoel van ergens bij te horen en de identiteit van hun groot thuis terwijl ze in het buitenland wonen. Dit komt doordat de etnonationale identiteit van mensen niet alleen door henzelf wordt bepaald, maar ook wordt beïnvloed door hoe anderen hen zien.

 

Wat betreft het grote thuis en de subjectieve etnonationale identiteit is het interessant te ontdekken dat in dit onderzoek, de onderzoeksdeelnemers verschillende strategieën voor functioneren en onderhandeling met betrekking tot de etnonationale-identiteit toepassen in hun dagelijks leven om aan hun praktische behoeften te voldoen en verder corresponderen met duidelijk herkenbare leefomstandigheden en interpersoonlijke relaties. Hoewel “Taiwanees” het meest acceptabele en populaire etnonationale label is dat wordt toegepast door de meerderheid van de deelnemers aan dit onderzoek om hun culturele en etnonationale identiteiten te weerspiegelen, accepteren en gebruiken sommige onderzoeksdeelnemers nog andere etnonationale labels of zinnen om zichzelf te omschrijven, inclusief “Ik ben Chinees uit Taiwan,” “Chinees,” en “Taiwanees als persoon, Belg voor studie.” Verder is het interessant op te merken dat sommige onderzoeksdeelnemers eerder het Taiwanese deel van hun identiteit tonen in hun privéleven of thuis, hoewel ze meer moeite steken in hun functioneren als Belg in het openbare leven of bij hun interacties met Belgische collega’s. Echter, omdat de bespreking van etnonationale identiteitsproblemen tot op zekere hoogte gevoelig ligt, vooral wanneer Taiwanese immigranten omgaan met hun collegae uit het Chinese vasteland, zijn “bagatelliseren” en “transvalueren” de twee vaakst toegepaste onderhandelingsstrategieën voor etnonationale identiteit die door de meerderheid van de Taiwanese immigranten in dit onderzoek worden toegepast. Deze twee strategieën kunnen helpen beschamende situaties of zelfs mogelijke conflicten te voorkomen bij de interactie met Chinezen van het vasteland. Op dezelfde manier als bij de ervaringen van het creëren van een klein thuis, verschillen ook de betekenissen van groot thuis voor Taiwanese immigranten, en deelnemers gebruiken verschillende strategieën om een gevoel van thuishoren te vinden voor hun groot huis en om hun etnonationale identiteiten te tonen in verschillende levensomstandigheden om aan praktische behoeften te voldoen.

 

Het is belangrijk op te merken dat het doel van dit onderzoek niet is om een algemene conclusie te bieden of een wetenschappelijk model. Het leven en de ervaringen van het creëren van een thuis die hier worden gepresenteerd zijn subjectief en tevens inter-subjectief, persoonlijk, op context gebaseerd en kruislings beïnvloed door de specifieke levensomstandigheden van iedere immigrant en diens persoonlijke achtergrond. De auteur verwacht echter dat deze scriptie mensen zal helpen de diversiteit te begrijpen van het dagelijks leven van Taiwanese immigranten en de manieren om een thuis te creëren in het buitenland. Bovendien ontbreekt het dit onderzoek, omdat alle onderzoeksdeelnemers eerste-generatie Taiwanese immigranten in België zijn, aan stemmen uit verschillende generaties. Omdat de notie van generatie bewezen een van de meest cruciale factoren te zijn die van invloed zijn op de levenservaringen van het leven van een immigrant, zouden toekomstige studies kunnen overwegen de stemmen van verschillende immigrantengeneraties op te nemen met betrekking tot bovengenoemde uitdagingen. Verder kan toekomstig onderzoek eveneens vergelijken hoe verschillende leefomstandigheden en contexten in verschillende gastmaatschappijen nog van invloed zijn op het leven van Taiwanese immigranten en hun ervaringen bij het creëren van een thuis in het buitenland.

Datum:25 sep 2017 →  11 sep 2020
Trefwoorden:Transnational, Identity Making, Ethnicity Negotiation
Disciplines:Admiciteit en immigratie
Project type:PhD project