Ontwikkelen van een exergie-gebaseerd meet- en evaluatie-instrument om te sturen naar duurzame Vlaamse land- en tuinbouwproductie (ECLABASICS)

Dit project heeft tot doel om alle grondstoffengerelateerde aspecten in het landbouwproces  in één overzichtelijk, kwantitatief en modulair model samen te brengen. Op die manier wil ILVO een theoretische en praktische bijdrage leveren in het meer duurzaam maken van de landbouwsector, en dat via een integrale benadering. Onder duurzame landbouw valt een complex van aspecten: duurzame, economisch rendabele productieprocessen, duurzame arbeid, enz.. Aansturen op verduurzaming vereist inzicht in de hele productieketen of de hele levenscyclus en in het bijzonder de inefficiënties die er optreden. De voorgestelde levenscyclusmethode wordt toegepast in een instrument dat duurzaamheid integraal bekijkt (vanuit een grondstoffenperspectief), de systeemlogica van het productieproces volgt, transparant is en economisch-ecologische verbeteringen of optimalisaties toelaat.

De levenscyclus van producten of processen berekenen, bestaat reeds in het kader van het emissiegebeuren. Maar de analyses zijn op heden weinig transparant, niet geschikt voor de Vlaamse situatie, of niet erg systeemlogisch. De methode wordt drastisch bijgesteld in fuctie van de doelstelling. De exergetische levenscyclusanalyse (ELCA) is een grondstoffengedreven levenscyclusanalyse gebaseerd op het exergieconcept. Ze brengt alle inputs en outputs op proces- en ketenniveau in kaart. De logica ‘alles wat erin gaat, komt er ook uit’ garandeert volledigheid, want emissies kunnen beschouwd worden als het gevolg van een beperkte benutting van aangewende grondstoffen. Dit vergemakkelijkt de identificatie van mogelijkheden tot verbetering op procesniveau en over de gehele levenscyclus.

Via het opgebouwde model wordt het mogelijk om verbetermogelijkheden te identificeren en te becijferen qua efficiëntie (zowel op ketenniveau als op procesniveau). De voetafdruk van het grondstoffengebruik (o.a. land, water, fossiele en hernieuwbare hulpbronnen) kan worden bepaald. Emissies worden berekend. Via de koppeling aan LCA databanken zoals Ecoinvent is immers een onmiddellijke vertaling naar emissiegebaseerde milieu-impactcategorieën zoals Carbon Footprint mogelijk. Integrale duurzaamheid betekent ook dat gesuggereerde verbeteringen economisch haalbaar moeten zijn. De methode die hier ontwikkeld wordt, omvat economisch-ecologisch verruilingsonderzoek. Het instrument zal in de eerste plaats gebruikt worden om het onderzoek binnen ILVO gericht te sturen. Op dezelfde manier kan ook het beleid en de hele sector ondersteund worden in hun groei naar meer duurzaamheid.

Financiering
IWT - Instituut voor de aanmoediging door wetenschap en technologie in Vlaanderen

Externe partner(s)
UGent