Nieuwe strategieën voor pediatrische en foetale ingrepen die de hemodynamische stabiliteit en de neurocognitieve outcome kunnen verbeteren

Door de continue ontwikkeling van de moderne anesthesie technieken is een algemene narcose bij kinderen een routine procedure geworden die als veilig beschouwd kan worden.  Dit gevoel van veiligheid heeft geleid tot een uitbreiding van de indicaties voor een algemene verdoving: niet alleen kinderen die een operatie dienen te ondergaan worden onder narcose gebracht, maar ook kinderen die diagnostische procedures (vb. lumbaal punctie) moeten ondergaan of die medische beeldvorming (vb. MRI) moeten krijgen. Met de evolutie in prenatale diagnostiek en therapie worden ook meer foetale ingrepen uitgevoerd, waarvoor ook een vorm van verdoving noodzakelijk is. Op deze manier worden reeds foetussen aan de invloeden van een algemene narcose blootgesteld.

Spijtig genoeg hebben ook moderne anesthesietechnieken en de medicatie die hiervoor gebruikt wordt nevenwerkingen.  Neurotoxiciteit is een bekend neveneffect van bijna alle anesthetica die tegenwoordig gebruikt worden.  Dit werd herhaaldelijk aangetoond bij dierenexperimenten waarbij dieren aan anesthetica blootgesteld werden gedurende de groeispurt van de hersenen. Deze neurotoxiciteit vertaalde zich onder andere in apoptose (geprogrammeerde celdood) en was meestal dosis afhankelijk. Ook blootstelling aan volatiele anesthetica van zwangere apen leidde tot veralgemeende neuronale aantasting ter hoogte van de hersenen van de foetussen.  Retrospectieve studies bij mensen leverden tot op heden inconclusieve resultaten op maar suggereren een associatie tussen repetitieve en langdurige blootstelling aan anesthetica gedurende de eerste levensjaren en slechtere neurocognitieve outcome.

Naast aantasting van de hersenen zien we ook negatieve effecten ter hoogte van de functie van het hart wanneer dieren of mensen blootgesteld worden aan narcotica.  De meeste agentia hebben een onderdrukkende werking op de functie van het hart.  Dit kan nefast zijn indien deze anesthetica toegediend worden aan cardiaal belaste patiënten (kinderen en volwassenen) of aan zwangere patiënten (daar de bloedtoevoer naar de foetus in gedrang kan komen).  Daarenboven zal ook de hartfunctie van de foetus op directe wijze (d.w.z. niet secundair aan de verminderde hartfunctie van de moeder) negatief beïnvloed worden, daar anesthetica de foetus via de placenta bereiken.

In dit perspectief willen we ons met dit onderzoek toeleggen op de toepassingswijze bij kinderen en tijdens foetale chirurgie van een veelbelovend anestheticum, xenon. Er werd reeds herhaaldelijk in dierenexperimentele onderzoeken aangetoond dat xenon neuroprotectieve eigenschappen heeft en dat xenon slechts minimale hemodynamische neveneffecten vertoont in vergelijking met andere anesthetica.

Tot op heden werden geen studies gepubliceerd waarbij xenon werd toegediend aan kinderen of in de context van foetale chirurgie gedurende de zwangerschap.  

Xenon werd wel reeds getest en veilig bevonden in dierexperimenteel onderzoek op jonge dieren. Momenteel lopen er 2 Britse klinische studies waarbij de neuroprotectieve eigenschappen van xenon getest worden bij menselijke neonaten die zuurstofgebrek opliepen tijdens de geboorte en die met hypothermie behandeld worden. Xenon is eveneens goedgekeurd door de Europese geneesmiddelen commissie (EMA) voor volwassenen. Het voorgestelde project onderzoekt de hypothese of xenon anesthesie veilig en haalbaar is bij kinderen die een hartkatheterisatie ondergaan.  Deze studie werd reeds goedgekeurd door de overheid en door de ethische commissie van dit ziekenhuis en een eerste patiënt werd reeds geïncludeerd.

De toediening van xenon tijdens de zwangerschap is nog niet bestudeerd bij dieren en derhalve stellen we een eerste dierenmodel bij konijnen voor.  Hierbij zullen we in een eerste studie de directe effecten bestuderen van xenon op de cardiale functie van moeder en foetus.  In een tweede studie gaan we de neurocognitieve neveneffecten na van xenontoediening tijdens de late zwangerschap.  Neonataal gedrag van de pups alsook het gedrag op volwassen leeftijd wordt getest aan de hand van gevalideerde testen voor konijnen.

Het voorgestelde project zal dus originele en nooit eerder gepubliceerde data opleveren.