< Terug naar vorige pagina

Project

Het 'queeren' van mannelijkheid: De Antwerpse modescene (1985-2015).

Dit project onderzoekt de rol van Belgische mannenmode in de herdefinitie van mannelijkheid vanaf midden de jaren 1980. Meer specifiek onderzoekt het hoe de creatieve praktijken van een cohorte ontwerpers van de wereldberoemde Antwerpse mode-scene een impact hadden, niet enkel in de modewereld maar ook in de bredere maatschappij, door alternatieve 'queere' versies van mannelijkheid voor te stellen. Door de vorming van 'queer' identiteiten doorheen lichaamsvoorstellingen te studeren, beogen we twee centrale onderzoeksvragen te beantwoorden: 1. Hoe slaagden Belgische modeontwerpers erin bestaande paradigma's van mannelijkheid te ontmantelen en er nieuwe, subversieve paradigma's te vormen? 2. Hoe hield hun herdefinitie van mannelijkheid in mode verband met, en was ze beïnvloed door, de visuele cultuur waarin ze opereerden? Het tijdskader van deze studie omvat de socio-historische periode van de AIDS-epidemie tot heden. Deze keuze is niet toevallig: doorheen de jaren 1980 en 1990 speelde mode, als gevolg van de epidemie, een centrale rol in het vormen van nieuwe mannelijke lichaamsbeelden, zoals hyper-mannelijkheid en androgynie, die paradigmatisch zouden worden in de jaren 2000. Bovendien deed in deze periode de 'queer theory' zijn intrede in de academische wereld, een theoretisch kader dat heteronormatieve interpretaties van gender, seks en seksualiteit denaturaliseerde, en ontstond ook de 'queer cinema' die inging tegen de clichématige voorstelling van seksualiteit in mainstream cinema en nieuwe, radicale 'queer' voorstellingen voortbracht. Ondanks uitgebreid onderzoek naar de kunsten en literatuur uit deze periode, is er een grote lacune in academisch onderzoek naar mode in dit tijdskader. Door deze epistemologische leemte te vullen wil dit project ook de diepgewortelde associatie van mode met het louter frivole ontmantelen. We geloven dat de mode een belangrijke barometer is voor sociale verandering, die culturele ontwikkelingen weerspiegelt en beïnvloedt, en dat ze, dankzij haar band met het lichaam, een betekenisvolle rol speelt in de definitie en verandering van onze positie in de samenleving. Om een licht te werpen op de herdefinitie van mannelijkheid door de Antwerpse mode-scene van midden de jaren 1980 tot 2015 zal dit project het werk van een groep internationaal erkende ontwerpers van mannenmode onderzoeken, die allen opgeleid zijn of werken in België, en meer specifiek Antwerpen, en die wereldwijd succes kenden. Daarvoor zullen we hun collecties analyseren, zowel de kleren als hun visuele voorstelling in 'lookbooks', video's van modedéfilés, reclamecampagnes en modereportages. Om deze beelden te contextualiseren zullen we ook hun intertekstuele referenties analyseren, in het bijzonder film en fotografie, en zullen we de ontwerpers zelf interviewen. Deze analyses verlopen in drie stappen: archiefonderzoek, visuele analyse, en interviews. Dit onderzoek is fundamenteel interdisciplinair en situeert zich op de kruising van drie academische disciplines: modestudies, 'queer studies', en 'masculinity studies'. Aangezien dit een van de eerste projecten is op het domein van modestudies in België, zal het helpen ons land op de kaart van de modestudies te zetten en het intellectuele misprijzen voor mode-onderzoek buiten de Anglo-Amerikaanse context tegen te gaan; het zal ook bijdragen aan de ontwikkeling van queer studies in België, waar queer theory stilaan verspreid raakte maar nog niet geïnstitutionaliseerd is; en het zal, doorheen de cross-disciplinaire aanpak, bijdragen aan hedendaagse debatten over mode als een cultuurvorm en mannelijkheid als een set sociale normen.
Datum:1 okt 2017 →  30 sep 2021
Trefwoorden:VLAANDEREN, STUDIES M.B.T. SEKSUELE DIVERSITEIT, MANNELIJKHEDEN, MODE
Disciplines:Media studies, Genderstudies, Queerstudies, Modeontwerp