< Terug naar vorige pagina
Project
Het Leuven Chansonnier en het vijftiende-eeuwse hoflied
In 2015 heeft de Alamire Foundation een voorheen onbekende vijftiende-eeuwse chansonnier gevonden. Het manuscript, met vijftig polyfone composities waarvan twaalf unica, werd in 2016 gekocht door de Koning Boudewijnstichting, op verzoek van de Alamire Foundation, en toevertrouwd aan de zorg van laatstgenoemde. Deze unieke vondst, voortaan bekend als de Leuven Chansonnier (LC), heeft de aandacht getrokken van over de hele wereld. Het huidige doctoraat biedt de eerste grondige bespreking van het LC. Het bestudeert het LC vanuit vier perspectieven.
Ten eerste is het gericht op het oplossen van resterende vragen met betrekking tot het LC als een materieel object. Dit omvat onder andere onderzoek van de uiterst zeldzame textielbinding, het perkament en de verlichting. Onderzoeksvragen hier zijn onder meer de tot nu toe onduidelijke vroege eigendom en herkomst van de bron.
Ten tweede zal het de inhoud van het LC onderzoeken. Dit betreft niet alleen de twaalf unica, die muziekstilistisch geanalyseerd zullen worden, maar ook de overige achtendertig stukken. Tekstkritisch onderzoek plaatst de soms sterk afwijkende LC-versies van bekende nummers in een breder perspectief. Analyse zal ook focussen op de poëzie van de chansons: het LC is niet alleen belangrijk als een muzikale bron, maar ook als een poëtische. Analyse van de poëzie van de unieke chansons zal licht werpen op de productiecontext, en mogelijk op het auteurschap van de unica. Een analyse van spelling- en schrijfstijlen kan nieuwe aanknopingspunten bieden voor de herkomst.
Ten derde zal het onderzoeken hoe de ontdekking van het LC noopt tot een herwaardering van reeds eerder gekende, gerelateerde bronnen. Van bijzonder belang hierbij is een heroverweging van de zogenaamde hypothese van de Loire-vallei: de stelling dat de bronnen die het nauwst verband houden met het LC zijn ontstaan in de regio van de Loire-vallei.
Ten slotte zal het de impact van het LC op ons begrip van vijftiende-eeuwse liedcultuur in het algemeen beschouwen, meer bepaald de manier waarop chansons circuleerden, werden bewaard en geconsumeerd.
Ten eerste is het gericht op het oplossen van resterende vragen met betrekking tot het LC als een materieel object. Dit omvat onder andere onderzoek van de uiterst zeldzame textielbinding, het perkament en de verlichting. Onderzoeksvragen hier zijn onder meer de tot nu toe onduidelijke vroege eigendom en herkomst van de bron.
Ten tweede zal het de inhoud van het LC onderzoeken. Dit betreft niet alleen de twaalf unica, die muziekstilistisch geanalyseerd zullen worden, maar ook de overige achtendertig stukken. Tekstkritisch onderzoek plaatst de soms sterk afwijkende LC-versies van bekende nummers in een breder perspectief. Analyse zal ook focussen op de poëzie van de chansons: het LC is niet alleen belangrijk als een muzikale bron, maar ook als een poëtische. Analyse van de poëzie van de unieke chansons zal licht werpen op de productiecontext, en mogelijk op het auteurschap van de unica. Een analyse van spelling- en schrijfstijlen kan nieuwe aanknopingspunten bieden voor de herkomst.
Ten derde zal het onderzoeken hoe de ontdekking van het LC noopt tot een herwaardering van reeds eerder gekende, gerelateerde bronnen. Van bijzonder belang hierbij is een heroverweging van de zogenaamde hypothese van de Loire-vallei: de stelling dat de bronnen die het nauwst verband houden met het LC zijn ontstaan in de regio van de Loire-vallei.
Ten slotte zal het de impact van het LC op ons begrip van vijftiende-eeuwse liedcultuur in het algemeen beschouwen, meer bepaald de manier waarop chansons circuleerden, werden bewaard en geconsumeerd.
Datum:15 okt 2018 → 15 okt 2022
Trefwoorden:Leuven Chansonnier, Library of Voices, handschrift, manuscript, polyfonie, meerstemmigheid, hoflied
Disciplines:Cultuurgeschiedenis, Middeleeuwse geschiedenis, Bibliotheek- en archieferfgoed, Muziekuitvoering, Geschiedenis van de muziek