< Terug naar vorige pagina

Project

Have Your Yellowcake and Eat It: Mannen, Relaties, Risico en het 'Verborgen Gevaar' in een Namibische Uraniummijn.

DIT PROEFSCHRIFT gaat over de levens van jonge mannen in Swakopmund, Namibië: ‘de uranium hoofdstad van de wereld’. Op de internationale markt wordt de uraniumprijs in belangrijke mate bepaald door emotie en wereldwijd gevoel – hoe personen verspreid over de wereld zich voelen heeft een impact op de prijs van een vat radioactief zand. Veranderingen in de internationale interesse voor uranium en de ermee geassocieerde industrieën – bijvoorbeeld kernwapens – hebben grote gevolgen op lokaal niveau, op de ontginningsgronden die ver verwijderd liggen van de plaatsen waar het erts wordt verhandeld en verwerkt.

Dit is het eerste dergelijk werk dat zich richt op een Namibische stad die zich niet in het noorden van het land bevindt. Het handelt over mannen, en voornamelijk over de vormen die verwantschap en intimiteit aannemen in een stad die getekend wordt door een strakke en racistisch gekleurde financiële scheidslijn die sterk in het voordeel speelt van Europese (‘blanke’) kolonisten. Iedereen in Swakopmund komt bovendien van elders - met uitzondering van een erg kleine minderheid - en heeft zich aldus onttrokken aan de rechtstreekse invloed van de uitgebreide familie. Gescheiden van hun verwantschapsnetwerk zijn ze min of meer in staat hun relaties uit te bouwen naar eigen inzicht, eerder dan daarin de wensen van hun familie te volgen. Tijdens de periode van het onderzoek stond de uraniumprijs aanzienlijk laag. Hierdoor waren op lokaal vlak slechts weinig voltijdse contracten beschikbaar. Als men al werk vond, was dit doorgaans tijdelijk of op korte termijn.

Dit proefschrift plaatst het begrijpen van relaties (relatedness) en intimiteit in de context van deze wereldwijde schommelingen, meer bepaald in een context van onzekerheid en risico. In plaats van het benadrukken van mannelijke hegemonie, toont dit werk dat mannen vaak onderworpen zijn aan machtsstructuren waar ze geen deel van uitmaken en dat ze, vaker dan men zou denken, ongerust, kwetsbaar en angstig zijn. Meer nog, dit proefschrift conceptualiseert uranium als een monster met meerdere tentakels die zich uitstrekken om segmenten van de Namibische maatschappij te omklemmen, te beïnvloeden en te veranderen, teneinde er controle over te behouden. Elk hoofdstuk bestudeert één van deze tentakels aan de hand van verschillende soorten relaties en situaties: de uranium-industrie zelf, thuis en familie, formeel en informeel werk, en vriendschap.

Tot slot wijs ik erop dat, hoewel een geografische – en inderdaad, culturele – afstand vaak een intrinsieke onvergelijkbaarheid suggereert tussen ‘hier’ en ‘daar’, relaties opgebouwd door mensen in Swakopmund doorgaans niet erg geografisch gebonden zijn. Iemands betrokkenheid in en op een internationale markt als die van uranium is daar een duidelijke illustratie van. Uranium verbindt Swakopmund met de mensen buiten de stad. Behalve het werk in de mijnindustrie, proberen mannen ook nieuwe relaties uit te bouwen, waarvan sommige lokaal blijven en sommige niet. Door het interpersoonlijke en intersubjectieve van deze relaties te analyseren, verschaft dit werk opheldering over deze nieuwe vormen van intimiteit en relatievorming.

Datum:1 okt 2014 →  14 dec 2018
Trefwoorden:Yellowcake
Disciplines:Antropologie
Project type:PhD project