Genetische diversiteit en moleculaire epidemiologie van hantavirussen

Hantavirussen vormen en groep van zoönotische virussen die na overdracht naar de mens hemorragische koorts met renaal syndroom (HFRS) of hantavirus pulmonaal syndroom (HPS) kunnen veroorzaken. Pathogene hantavirussen hebben voornamelijk knaagdieren als hun reservoir, waarbij de geïnfecteerde mens als een accidentele eindgastheer wordt beschouwd. Het effectieve gastheerbereik is echter veel uitgebreider, bewezen door de detectie van hantavirussen in spitsmuizen, mollen, vleermuizen, reptielen en vissen. In West-, Noord- en Centraal-Europa is Puumala virus, een hantavirus dat de rosse woelmuis als natuurlijke gastheer heeft, de meest voorkomende oorzaak van HFRS. Momenteel zijn er geen effectieve antivirale middelen of door de Wereldgezondheidsorganisatie aanbevolen vaccins tegen hantavirussen beschikbaar. Hierdoor is het identificeren van lokale uitbraken en de preventie van verdere infecties de meest doeltreffende maatregel.

Als zoönotische ziekteverwekkers zijn hantavirussen onderhevig aan veranderingen in ecologische en omgevingsfactoren, waardoor veel inspanning wordt geïnvesteerd in de identificatie van deze variabelen, die bijdragen tot het correct inschatten van het effectieve infectierisico. Het karakteriseren van evolutionaire veranderingen op kleine schaal kan de identificatie van recente virusfluctuaties en beïnvloedende factoren vooruithelpen, terwijl onderzoek naar de evolutie op lange termijn inzichten kan geven over de evolutionaire mechanismen die de hantavirus-gastheerrelatie beïnvloeden. In deze thesis wordt getracht de virusdynamiek van PUUV in kaart te brengen en factoren die het humaan infectierisico kunnen beïnvloeden te identificeren. Voorts wordt de genetische diversiteit en evolutionaire geschiedenis van hantavirussen die geen knaagdieren als natuurlijke gastheer hebben, beschreven.