Project
Gemeenschap, gezag en gemene gronden. Toegang tot land, gebruiksrechten en sociale machtsverhoudingen in de Belgische Ardennen tussen 1750 en 1900
Dit onderzoeksproject heeft tot doel de historiografische debatten over verschuivende machtsverhoudingen op het platteland opnieuw te beoordelen
gemeenschappen tijdens de overgangsperiode 1750-1900, toen dorpsgemeenschappen geleidelijk werden
opgenomen in de moderne samenleving in West-Europa. De ambitie van dit project is naderen
deze verschuivingen door het analyseren van sociale eigendomsrelaties, die centraal staan in machtsstrijd
tussen en tussen lokale actoren, regionale partijen en vertegenwoordigers van de staat. Momenteel historici
maar al te vaak beperken ze hun focus tot het bestaan van private en veilige eigendomsrechten, dat is een
ontoereikende en al te enge benadering van het probleem. De innovatie van dit voorstel is om
uitvoerig socio-historisch onderzoek uitvoeren van brede en complexe bundels van gebruiksrechten, in tegenstelling
naar een eenzijdig ontwerp. De Ardennen, gelegen in het uiterste zuiden van het huidige België, bieden een
uitstekende case study om deze ambities te realiseren, omdat een unieke combinatie van kleine boer
eigendom en verschillende sets van gemeenschappelijke gebruiksrechten overleefde gedurende de periode van het platteland
transformatie. Als zodanig zal het onderzoeksproject inzoomen op de veranderende (1) formele regelgeving,
(2) daadwerkelijke verdeling van landrechten en (3) onderliggende sociale praktijken van onderhandelingen en conflicten.
Uiteindelijk zal dit drieledige onderzoeksontwerp geïmplementeerd worden door een grondige bronbasis te gebruiken
en langetermijnanalyse van de Ardennen in een comparatief interregionaal perspectief binnen
West-Europa.