Effectieve ondersteuning van studieschrijfvaardigheid. Een onderzoek naar het effect van taalondersteuning op de ontwikkeling van studieschrijfvaardigheid van eerstejaars hbo-studenten.

In de afgelopen jaren wordt geïntegreerd schrijfonderwijs middels genredidactiek steeds vaker bepleit als een manier om de schrijfvaardigheid van studenten in het hoger onderwijs te bevorderen. Er is echter nog maar weinig onderzoek gedaan naar hoe deze aanpak kan worden vormgegeven en ingezet in de hogeronderwijscontext. In het huidige ontwerpgerichte onderwijsonderzoek in het eerste jaar van het Nederlandse hbo is daarom getracht na te gaan hoe vakspecifieke genredidactiek kan worden voorbereid en vormgegeven, ingezet en geëvalueerd. Eerst is onderzocht aan de hand van een aantal analyses hoe een vakspecifieke genredidactische schrijfinterventie kan worden voorbereid en ontworpen. Hieruit is gebleken dat er vier kernelementen van belang zijn in deze eerste fase: 1) het bestuderen van het huidig schrijfonderwijs en huidige schrijfproblemen, 2) het analyseren van doelgenres op basis van verschillende bronnen, 3) het professionaliseren van vakdocenten, en 4) het expliciet maken van de verwachtingen ten aanzien van het doceren en leren in de genredidactische interventies. Vervolgens is de genredidactische schrijfinterventie van zeven weken ingezet in twee eerstejaars hbo-vakken (Evenementenorganisatie en Kennismaking met Onderzoek) in respectievelijk drie en twee rondes. In totaal namen 77 eerstejaarsstudenten hieraan deel en twee vakdocenten. Analyses van de verzamelde kwalitatieve data tijdens en na de inzet van de interventies (lesopnames, aantekeningen, logboeken, reflectieve interviews) hebben laten zien dat de uitvoering van vakspecifieke genredidactiek vraagt om een evenwichtige combinatie van designed scaffolding (geplande hulp in de vorm van activiteiten, materialen en samenwerkingsvormen) en interactional scaffolding (ongeplande hulp van docent aan studenten in interacties) die afgestemd is op de vakspecifieke onderwijscontext. Verder is nagegaan wat het effect van de interventies was op de schrijfvaardigheid van de eerstejaarsstudenten aan de hand van een voor- en nameting. Hieruit is gebleken dat studenten in alle vijf interventies statistisch significante verbeteringen lieten zien in het schrijven van teksten in de doelgenres, met effectgroottes variërend van groot (d=0.84 en d=1.16) tot zeer groot (d=1.35, d=1.40 en d=2.04). Concluderend wordt gesteld dat het huidige onderzoek heeft aangetoond dat genredidactiek, als een vorm van geïntegreerd schrijfonderwijs, een grote uitdaging in het hedendaagse hoger onderwijs het hoofd kan bieden: het bevorderen van de schrijfvaardigheid van studenten.