Democratie, Effectiviteit en Legitimiteit. Een empirische analyse van de effectiviteit en legitimiteit van nieuwe vormen van politieke participatie en representatie.

Traditionele vormen van politieke participatie en representatie zijn in sterke mate verzwakt de afgelopen decennia. Naarmate de bevolking afstand neemt van de traditionele politieke actoren en instellingen, zien we een daling van de cijfers inzake partijlidmaatschap en opkomst bij verkiezingen. Bovendien blijkt ook de electorale volatiliteit toe te nemen, en zien we een stijging in het percentage stemmen voor anti-systeem partijen. Deze cijfers weerspiegelen een structurele maatschappelijke verandering, waarbij de nadruk ligt op meer individuele, zelf-expressieve waardenpatronen. In de wetenschappelijke literatuur bestaat er een consensus over het voorkomen van deze veranderingen, maar binnen de politieke wetenschappen is er geen duidelijk antwoord op de vraag wat dit betekent voor de effectiviteit en de stabiliteit van democratische politieke systemen. Sommige auteurs zien dit als een negatieve evolutie, maar anderen zien juist een sterke mate van democratisch potentieel in dit nieuwe en sterker wordende waardenpatroon. Via dit project willen we meer empirische gegevens binnenbrengen in dit debat. De vraag is welke gevolgen deze trends hebben voor de effectiviteit, de legitimiteit en dus ook de stabiliteit van democratische politieke systemen. Meer specifiek onderzoeken we de effectiviteit van diverse interactie- of linkagemechanismen tussen de burger en het politiek systeem: opkomst bij verkiezingen, volatiliteit, en de combinatie van verkiezingen met vormen van democratische innovatie zoals referenda en deliberatieve democratie. Voor elk van deze vormen werken we met een combinatie van kwantitatieve gegevens, met een aantal specifieke case-studies. Deze studies moeten nagaan in hoeverre politieke systemen nog op effectieve wijze kunnen functioneren, gelet op snel wijzigende randvoorwaarden binnen de samenleving.

Trefwoorden:democratic

Disciplines:Andere economie en bedrijfskunde, Burgerschap, immigratie en politieke ongelijkheid, Internationale en vergelijkende politiek, Multilevel governance, Nationale politiek, Politiek gedrag, Politieke organisaties en instellingen, Politieke theorie en methodologie, Openbaar bestuur, Andere politieke wetenschappen