< Terug naar vorige pagina

Project

De constructie van adolescentie in experimentele jeugdliteratuur: Een genetische benadering van de Dance-reeks van Aidan Chambers.

Sinds de late jaren '60 heeft de studie van de jeugdliteratuur zich ontwikkeld tot een dynamisch onderzoeksgebied dat invalshoeken uit de letterkunde, sociologie en pedagogie verenigt. Tijdens dezelfde periode groeide de genetische literatuurwetenschap uit tot een onderzoeksveld dat de traditionele filologie en editiewetenschap overstijgt, en dat de zogenaamde avant-texte (documenten die aan de publicatie van een literaire tekst voorafgaan) bestudeert als waardevol onderzoeksmateriaal op zich. Tot op heden was er nog maar weinig interactie tussen de studie van de jeugdliteratuur en de genetische literatuurwetenschap. Dit project zet diepgaand en theoretisch gekaderd tekstgenetisch onderzoek in om meer inzicht te verwerven in de constructie van adolescentie en het concept van de jonge geïntendeerde lezer, dat zo eigen is aan de jeugdliteratuur. De focus ligt daarbij op het schrijfproces van adolescentenromans. Daarnaast vestigt het project de aandacht op de samenwerking die vaak voorafgaat aan de publicatie van een jeugdboek – dit is een proces waar niet alleen mediatoren (zoals uitgevers) bij betrokken zijn, maar ook illustratoren, grafisch vormgevers en soms de jonge lezers zelf. Als casus fungeert het werk van een canonieke, bijzonder uitdagende auteur die zowel gelauwerd als bekritiseerd is voor de manier waarop hij adolescentenliteratuur benadert: Aidan Chambers. Deze Britse auteur kreeg in 2002 de prestigieuze Hans Andersen Medal voor zijn experimentele adolescentenromans. Zijn Dance reeks (1978-2005), vernoemd naar zijn bekendste roman Dance on my grave (Je moet dansen op mijn graf), wordt beschouwd als een mijlpaal. Voor dit project worden items uit zijn notitieboekjes, bronnenmateriaal, manuscripten, typoscripten en correspondentie geselecteerd, getranscribeerd en gedigitaliseerd. Door het schrijfproces van Chambers' Dance series te reconstrueren en te interpreteren draagt het bij tot een beter begrip van de adolescentenromans van deze belangrijke auteur. Hiermee verrijkt het project het veld van de jeugdliteratuurstudie met actuele benaderingen uit de tekstgenetische letterkunde, waaronder programma's uit de digitale literatuurwetenschap, om een beter begrip te krijgen van de creatieve processen die aan jeugdliteratuur voorafgaan. Omgekeerd introduceert het project het begrip "leeftijd" (dat zowel de leeftijd van de auteur als die van de geïntendeerde lezer omvat) als perspectief binnen de tekstgenetische studie van literatuur. Tot slot wordt op basis van de onderzoekspraktijk een methodologie ontwikkeld voor het werken met een levende auteur bij tekstgenetisch onderzoek. Het schrijfproces van Aidan Chambers wordt gevisualiseerd en bestudeerd met Manuscript Web, een digitaal onderzoeksplatform dat speciaal aan de Universiteit Antwerpen ontwikkeld wordt om tekstgenetische edities te maken: het laat de onderzoeker toe om de scans en transcripties van het materiaal te visualiseren en relaties tussen documenten zichtbaar te maken. Gebruikers kunnen zo zelf hun weg zoeken door verschillende soorten documenten (persoonlijke items, notitieboekjes, manuscripten, gepubliceerde versies) en fases in het schrijfproces om te zien hoe het materiaal evolueert. Op het eind van het project krijgen leerkrachten en middelbare scholieren toegang tot het gedigitaliseerde materiaal, samen met een handleiding en onderwijspakket rond de tekstgenese van Chambers' romans. Het doel is om hen te laten reflecteren op schrijfprocessen en de status van (gepubliceerde) teksten, hun kritische leesvaardigheid aan te scherpen, en hen meer inzicht te verschaffen in het werk van Aidan Chambers en de jeugdliteratuur in het algemeen.
Datum:1 okt 2018 →  30 sep 2022
Trefwoorden:KINDERLITERATUUR, JONGVOLWASSENEN, TEKSTGENESE, VEROUDERING
Disciplines:Talen, Literatuurwetenschappen, Theorie en methodologie van de talenstudies, Theorie en methodologie van de linguïstiek, Theorie en methodologie van de literatuurwetenschappen, Andere linguïstiek en literatuurwetenschappen