Bureaucratie door design? Kantoorinterieurs van de Europese Unie: een interface tussen "architecturale hardware" en "managementssoftware", 1951-2002

Ons onderzoeksproject behandelt de geschiedenis van de kantoorgebouwen van de Europese Unie in Luxemburg, Brussel en Straatsburg. Met onze focus op interieurs (jaren 1950 tot begin jaren 2000) willen we niet enkel voortbouwen op onderzoek over de geschiedenis van kantoorarchitectuur en “kantoorcultuur”, maar ook op geschiedkundig onderzoek over de Europese integratie. In ons analytisch raamwerk verschijnt het kantoor als een ruimte die gedetermineerd werd door zowel architecturale als managementideeën. Daarnaast zullen we EU-kantoren interpreteren als een materiële infrastructuur die heeft bijgedragen aan het Europese integratieproces. Met behulp van een reeks metaforen uit het domein van de informatica, poneren we dat de kantoorgebouwen van de EU functioneerden als “interfaces” waar de materiële dimensie van architectuur (“hardware”) samenkwam met het immateriële managementprogramma (“software”). Onze hypothese is dat het managementprogramma een normatief ideologisch kader bood voor de ontwikkeling van “efficiency”, en op die manier een impact had op zowel de ontwerpkeuzes (m.b.t. de interieurs) als op het werk zelf dat in de kantoorgebouwen plaatsvond. Op basis van een selectie van vijf EU-instellingen (Parlement, Commissie, Raad, Gerechtshof, en Europese Investeringsbank) zullen we onderzoeken welke concrete ontwerpkeuzes werden gemaakt, en of deze keuzes als succesvol werden gepercipieerd.