Bepaling van genetische en therapeutische gevoeligheden in patient-derived modellen van hersentumoren

Oncologische precisie geneeskunde streeft ernaar om de medische behandeling zo goed mogelijk af te stemmen op de individuele kenmerken van elke kankerpatient. Genomische analyse van grotere groepen patienten slaagt er voor welbepaalde behandelingen al in om responders en niet-responders te onderscheiden. Echter, het begint nu pas duidelijk te worden dat dit niet zomaar veralgemeend kan worden aangezien elke individuele tumor vaak unieke en complexe genetische afwijkingen vertoont. Het koppelen van kanker genotypes aan de juiste behandelingskeuze kan slechts verbeteren als er wordt gekeken naar grotere aantallen van relevante modellen die de biologie en heterogeniteit van menselijke tumoren zo goed mogelijk weerspiegelen. Kankeronderzoek heeft tot dusver vnl. gesteund op klassieke kankercellijnen. Echter, deze standaard kankercellijnen blijken niet zo representatief te zijn voor de reële klinische situatie. Kankercellijnen die rechstreeks van de patient werden afgeleid (de zogenaamde “Patient-derived cancer cell lines”) krijgen daarom steeds meer aandacht als nieuwe en betere modellen omdat ze de verschillende aspecten uit de patient (genetica, heterogeniteit, etc) beter weerspiegelen en behouden. Methoden om patient-derived cellijnen te genereren voor Glioblastoom, een van de meest voorkomende en aggresieve hersentumoren met een gemiddelde levensverwachting van slechts 15 maanden desondanks intensieve therapie, zijn de laatste jaren sterk verbeterd. Desondanks dat we steeds meer inzicht krijgen in de genetische afwijkingen van Glioblastoom, blijven de behandelingen beperkt en inefficiënt. In dit project gaan we daarom een ‘levende weefselbank’ aanleggen die bestaat uit goed gekarakteriseerde patient-derived cellijnen die slechts voor korte perioden werden gecultiveerd en daardoor zorgen voor een maximaal behoud van de verschillende genetische en fenotypische aspecten uit de patient. Deze lijnen zullen dan functioneel geanalyseerd worden door (i) op zoek te gaan naar de belangrijkste genetische afwijkingen adhv de Crispr/Cas9 technologie, (ii) door de gevoeligheden voor bestaande en nieuwe behandelingen te meten, en (iii) door een nieuwe methode uit te testen waarbij de gevoeligheid van een bepaalde tumor voor een behandeling rechtstreeks wordt getest op vers geisoleerde cellen adhv een nieuwe technologie (massa cytometrie). Biopten van GBM zullen worden verkregen vanuit het UZLeuven (ongeveer 60/jaar). De aangemaakte lijnen zullen ter beschikking worden gesteld van geïnteresseerde onderzoekers. De haalbaarheid van dit project wordt gemaximaliseerd door de nauwe samenwerking tussen klinische (UZLeuven) en research experten (KULeuven), en sterke internationale partners (oa. Dana-Farber Cancer Institute, Boston VS).

Trefwoorden:oncology

Disciplines:Morfologische wetenschappen, Oncologie