< Terug naar vorige pagina
Project
Fysisch antropologische studie van geselecteerde skeletten opgegraven op de site ‘Nieuwpoort – OLV kerk (VLOV162)
Tijdens een opgraving vanuit wetenschappelijke vraagstelling volgend uit een toevalsvondst werden in 2019-2020 net vóór de OLV-kerk in Nieuwpoort een door de aanleg van cisternes bedreigde zone van het eeuwenoude kerkhof van de OLV-kerk vrijgelegd. Verspreid over 20 skeletlagen kwamen 297 graven aan het licht. De opgravingen werden in opdracht van het Agentschap Onroerend Erfgoed uitgevoerd door BAAC Vlaanderen.
Tijdens de opgravingen konden bij de menselijke resten 196 individuen bepaald worden. Registratie van de graven gebeurde aan de hand van een aantal parameters. Indien drie of meer beenderen in anatomisch correct verband aangetroffen werden, kreeg het ensemble een grafnummer. Werden er bij de drie beenderen een schedel en/of een bekken (eveneens in correcte anatomische positie) aangetroffen, dan kreeg deze eveneens een individunummer.
Het kerkhof startte in de 11de-12de eeuw en bleef in gebruik tot tijdens de Eerste Wereldoorlog. Alle graven en andere sporen en structuren werden in een Harris-matrix geplaatst. Aan de hand van deze Harris-matrix en op basis van een reeks C14-dateringen werd een selectie van te bestuderen skeletten bepaald binnen een aflijnbaar chronologisch kader. De bewaringstoestand van sommige individuen is echter zo slecht dat verder onderzoek, buiten de observaties die op het terrein zijn vastgesteld, geen verdere informatie zal opleveren, waardoor deze niet toch niet geselecteerd werden voor verder onderzoek.
In totaal blijven er 67 individuen over voor verder fysisch antropologisch onderzoek (waaronder vier kindergraven). Deze bevinden zich in het best gedefineerde chronologisch kader, namelijk van de 11de-12de eeuw tot 15de eeuw. Deze selectie bevat de 16 skeletten van een meervoudige begraving (‘massagraf’) dat wellicht in het derde kwart van de 15de eeuw te dateren is. Daarnaast zijn ook drie knekelputten die zich binnen dit chronologisch kader bevinden, geselecteerd voor verdere studie. Knekelput S1127 is een kleine knekelput, met quasi intacte wervelkolom en extra los bot, dat mogelijk te verbinden is met een geselecteerd individu (volume: 1 grote zak oftewel de helft van een lage standaarddoos Agentschap). Knekelput S1054 is eveneens een kleine knekelput (volume: 1 zak met oa. 3 pijpbeenderen). Knekelput S1081 is een uitgestrekte, grote knekelput met veel pijpbeenderen en schedels (volume: 2 standaarddozen Agentschap, met o.a. 5 schedels).
De keuze is verantwoord in een zogenaamd assessment-rapport (zie Code van Goede Praktijk) en zal worden overhandigd aan de opdrachtnemer op het moment van de gunning. De opdrachtnemer krijgt eveneens toegang tot alle relevante archeologische contextuele informatie. Tijdens het fysisch antropologisch onderzoek worden door de opdrachtnemer ook stalen genomen in functie van C14- en isotopenanalyse, op een selectie van individuen na afweging in vergelijking met de stratigrafische bevindingen. Dit gebeurt in overleg met de stuurgroep.
Het eindresultaat is een rapport waarvan de resultaten en interpretaties kunnen ingepast worden in het eindverslag, dat volgens de normen van de Code van Goede Praktijk wordt opgesteld en de eindconclusies bevat van het archeologisch traject volgend op de toevalsvondst.
Tijdens de opgravingen konden bij de menselijke resten 196 individuen bepaald worden. Registratie van de graven gebeurde aan de hand van een aantal parameters. Indien drie of meer beenderen in anatomisch correct verband aangetroffen werden, kreeg het ensemble een grafnummer. Werden er bij de drie beenderen een schedel en/of een bekken (eveneens in correcte anatomische positie) aangetroffen, dan kreeg deze eveneens een individunummer.
Het kerkhof startte in de 11de-12de eeuw en bleef in gebruik tot tijdens de Eerste Wereldoorlog. Alle graven en andere sporen en structuren werden in een Harris-matrix geplaatst. Aan de hand van deze Harris-matrix en op basis van een reeks C14-dateringen werd een selectie van te bestuderen skeletten bepaald binnen een aflijnbaar chronologisch kader. De bewaringstoestand van sommige individuen is echter zo slecht dat verder onderzoek, buiten de observaties die op het terrein zijn vastgesteld, geen verdere informatie zal opleveren, waardoor deze niet toch niet geselecteerd werden voor verder onderzoek.
In totaal blijven er 67 individuen over voor verder fysisch antropologisch onderzoek (waaronder vier kindergraven). Deze bevinden zich in het best gedefineerde chronologisch kader, namelijk van de 11de-12de eeuw tot 15de eeuw. Deze selectie bevat de 16 skeletten van een meervoudige begraving (‘massagraf’) dat wellicht in het derde kwart van de 15de eeuw te dateren is. Daarnaast zijn ook drie knekelputten die zich binnen dit chronologisch kader bevinden, geselecteerd voor verdere studie. Knekelput S1127 is een kleine knekelput, met quasi intacte wervelkolom en extra los bot, dat mogelijk te verbinden is met een geselecteerd individu (volume: 1 grote zak oftewel de helft van een lage standaarddoos Agentschap). Knekelput S1054 is eveneens een kleine knekelput (volume: 1 zak met oa. 3 pijpbeenderen). Knekelput S1081 is een uitgestrekte, grote knekelput met veel pijpbeenderen en schedels (volume: 2 standaarddozen Agentschap, met o.a. 5 schedels).
De keuze is verantwoord in een zogenaamd assessment-rapport (zie Code van Goede Praktijk) en zal worden overhandigd aan de opdrachtnemer op het moment van de gunning. De opdrachtnemer krijgt eveneens toegang tot alle relevante archeologische contextuele informatie. Tijdens het fysisch antropologisch onderzoek worden door de opdrachtnemer ook stalen genomen in functie van C14- en isotopenanalyse, op een selectie van individuen na afweging in vergelijking met de stratigrafische bevindingen. Dit gebeurt in overleg met de stuurgroep.
Het eindresultaat is een rapport waarvan de resultaten en interpretaties kunnen ingepast worden in het eindverslag, dat volgens de normen van de Code van Goede Praktijk wordt opgesteld en de eindconclusies bevat van het archeologisch traject volgend op de toevalsvondst.
Datum:20 dec 2021 → 29 apr 2022
Trefwoorden:Anthropology, Skeletons, Nieuwpoort
Disciplines:Biologische (fysische) antropologie