Hoe de constitutie constitueert. Tekstuele 'agency' van grondwetten in de organisatie van democratische gemeenschappen

Grondwetten hebben een bijzonder statuut in een democratische rechtsstaat: als hoogste legale norm geven ze legitimiteit aan onze wetten en instituties. Vandaag verlopen politieke aanspraken meer dan ooit via constitutionele claims. Filosofen bestuderen traditioneel vooral de politieke en ethische inhoud van grondwetten. Grondwetten ontlenen hun cruciale rol echter niet alleen aan hun inhoud, maar ook aan hun rol als symbool. Zowel door een plechtige taal als door representatie in bijvoorbeeld eedafleggingen, zijn grondwetten niet alleen de reflectie van een rechtsstaat maar construeren ze die mee. Dit doctoraatsproject wil inzicht verwerven in die symbolische rol van grondwetten in de constitutie van een democratische gemeenschap. Dat gebeurt in drie fases. Ten eerste vergaart het inzichten over de symbolische rol van grondwetten uit de filosofische geschiedenis. Ten tweede wordt een close reading van de Belgische grondwet geboden, om in de praktijk te onderzoeken wat die symbolische rol betekent. Ten slotte wordt de notie van symbolische werking van een grondwet gepreciseerd door het onderzoek in te schakelen in onderzoek over symbolen en gemeenschapsvorming, taal en recht.