REPAC² - Functionele & recyclebare gecoate papieren verpakkingen voor voedingsproducten (R-12306)

In WP1 werden coatings en gecoate papieren geïnventariseerd. Taak 1 omvatte het verzenden van een enquête naar 87 bedrijven via e-mail, met verspreiding via LinkedIn, nieuwsbrieven en websites. Er werd informatie ontvangen van 16 bedrijven over 77 producten (coating + gecoat papier). Deze productinventaris werd gedurende het project als een tweede taak aangevuld, resulterend in een online inventaris die toegankelijk werd gemaakt in januari '24. De inventaris is doorzoekbaar op productspecificaties (zoals barrière-eigenschappen, gramgewicht, papiersoorten, enz.) en wordt door bedrijven gebruikt om een eerste selectie te maken van geschikte gecoate papieren voor verpakkingsoplossingen. De tool is ook toegankelijk als eerste interface voor niet-leden, die verder worden begeleid door experts en in contact worden gebracht met leveranciers. Als derde taak werd na 5 maanden een shortlist van 14 gecoate papieren en 2 coatings samengesteld, rekening houdend met het uiteindelijke doel om 16 papieren te bekomen met diverse barrière-eigenschappen. Deze selectie werd besproken met deelnemende bedrijven op 10 mei '22 tijdens een eerste internationale meeting met begeleidingsgroepen uit Vlaanderen, Duitsland en Polen. De papieren werden gecodeerd om vertrouwelijkheidsredenen, met korte beschrijvingen voor alle materialen. De white paper, die als leverbaarheid was opgenomen in WP1, werd uitgebreid met meer informatie dan alleen de technische gegevens van WP1 en werd bijgevolg een algemene praktijkgids voor de industrie om gecoat papier te implementeren in primaire voedselverpakkingen. Deze white paper werd in januari '24, met een extra online evenement op 30 januari waarin dit besproken werd. In WP2 was het nodig om in de eerste taak de twee geselecteerde coatings op papier aan te brengen. Als tweede taak werden alle 16 gecoate papieren getest volgens het vooropgestelde schema van de CORNET-aanvraag. Dit resulteerde in een uitgebreide resultatenmatrix met metingen van voornamelijk de sealeigenschappen, barrière-eigenschappen en mechanische eigenschappen. Deze resultaten werden besproken tijdens een tweede internationale meeting op 20 oktober '22. De resultaten werden ook toegevoegd aan de online inventaris, de white paper en kort samengevat voor de desbetreffende materialen in het casestudyrapport. De methoden werden gedemonstreerd tijdens het eerste deel van de REPAC²-workshop op 5 september '23 in Diepenbeek. WP3 onderzocht het duurzame potentieel van de gecoate papieren. In taak 1 werd een methode gevalideerd om de technische recycleerbaarheid van papier te bepalen, gebaseerd op het geharmoniseerde testprotocol dat in oktober 2022 door CEPI is uitgebracht als onderdeel van het 4-evergreen project. Deze methode werd besproken met de deelnemende bedrijven tijdens de tweede internationale meeting eind '22. Daarna is een proeflijn voor papierrecycling geïnstalleerd met nieuwe testapparatuur, inclusief het herpulpen, zeven en handblad vormen in combinatie met een evaluatieprotocol gebaseerd op microscopische evaluatie en NIR-spectroscopie. Als tweede taak werden de materialen van de shortlist getest volgens deze methode, en de resultaten werden gepresenteerd tijdens de eindmeeting op 12 december '23. Een rangschikking werd gebaseerd op de recycleerbaarheidsscore, die beïnvloed wordt door vezelopbrengst, visuele inspectiescore en bladhechtingsscore. Echter, de resultaten toonden aan dat de beoordeling van de recycleerbaarheid en scoring erg streng was en dat een negatieve score voor één criterium sterk veranderd kan worden door het andere criterium. Daarom is het raadzaam om elk van de parameters zorgvuldig te overwegen, met prioriteit voor vezelopbrengst versus de aanwezigheid van onzuiverheden in gerecyclede handbladen. De afzonderlijke aspecten werden duidelijk gedemonstreerd en prioritaire screeningresultaten werden besproken binnen de begeleidingsgroep, waarbij verschillen tussen dispersiecoatings, gelamineerde coatings en gemetalliseerd papier werden aangeduid. De methode voor recyclebaarheidstests werd ook gedemonstreerd tijdens het tweede deel van de REPAC²-workshop op 5 oktober '23. Een zeer goede indruk van de validatie van het evaluatieprotocol werd verkregen door collectieve evaluatie van de resultaten met leden van de begeleidingsgroep, wat wijst op een goede betrouwbaarheid van de visuele observaties. Leden werden geïnformeerd over de toekomstige vooruitzichten van het recycleerbaarheidsprotocol met permanent veranderende evaluatiecriteria (die strenger worden), en de evolutie naar verwachte bindende regelgeving in 2024/2025, wat een grote uitdaging blijft voor aanpassing. De recycleerbaarheidsgegevens werden uiteindelijk toegevoegd aan de online inventaris en de white paper, en kort samengevat voor de respectievelijke materialen in het casestudyrapport. In de vier volgende taken van dit werkpakket werd de milieu-impact bepaald van verpakkingsconcepten uit gecoat papier voor specifieke voedingsmiddelen. Bij elk van deze combinaties werd ook een vergelijking gemaakt met het huidige verpakkingsmateriaal, dat in veel gevallen uit plastics bestond. Tijdens de tweede internationale meeting eind '22 werd de aanpak besproken, om uiteindelijk de resultaten te bespreken tijdens de derde internationale meeting op 20 juni '23 en op de eindmeeting. Het meest sprekende resultaat van deze gedetailleerde analyse is dat de milieu-impact in grote mate afhankelijk was van het voedingsmiddel en veel minder van het verpakkingsmateriaal, zowel bij papieren als plastic verpakkingen. De gevoerde impactanalyses worden samenvattend beschreven in de white paper. De meer gedetailleerde studies voor elk van de cases zijn te vinden in het casestudyrapport. In WP4 werden voedingsbedrijven en verpakkingsleveranciers samengebracht om informatie uit te wisselen en implementatie te faciliteren. In Taak 1 werden twee online matchmakingsessies tussen voedings- en verpakkingsbedrijven uit het REPAC² consortium georganiseerd om de 6 casestudies te definiëren waarbij voor elk van deze cases een gecoat papier geselecteerd werd uit de shortlist van REPAC² voor een specifiek levensmiddel. De resulterende combinaties werden vervolgens in detail bestudeerd in WP 6 Als tweede taak van WP4 werd op 23 november '23 een internationaal matchmakingevent georganiseerd voor zowel REPAC²-leden als niet-leden. Dit matchmakingevent te Brussel had als doel om de deelnemers op één dag met verschillende internationale partners (Polen, Duitsland, België) in contact te brengen en zo hun netwerk en business uit te breiden. Tijdens de ochtendsessie van het event werd het REPAC² project voorgesteld en kreeg ieder bedrijf de kans om zich kort voor te stellen tijdens een introductieronde. Daarnaast konden bedrijven die dit wensten hun meest recente innovatie of grootste uitdaging op gebied van gecoate papieren voedselverpakkingen presenteren aan het publiek. In de namiddag stonden dan weer gerichte matchmakingsessies gepland waarin voeding- en verpakkingsbedrijven tijdens een gesprek van 20 minuten kennis konden maken met elkaar. Deze meetings werden vooraf vastgelegd door de organisatie op basis van de noden en aanbiedingen die de deelnemers beschreven op hun registratieformulier. Meteen na het event werd een evaluatieformulier uitgestuurd naar de deelnemers van de 19 verschillende ondernemingen die aanwezig waren. De antwoorden van de 15 respondenten (respons rate = 78,94 %) tonen aan dat de deelnemers tevreden waren over: i) de praktische organisatie – timing, 100 % tevreden & locatie, 100 % tevreden; ii) de inhoud van het event – ochtendsessie, 100 % tevreden en kwaliteit van matchmaking sessies, 92,3 % tevreden. Als verbeterpunt gaven de respondenten aan graag meer inspraak te krijgen bij het bepalen van de matches om zo de kwaliteit nog te verbeteren. Tenslotte gaf 100 % van de respondenten aan nieuwe contacten gelegd te hebben dankzij het matchmaking event en dit zowel tijdens de ochtendsessie, lunch als namiddagsessie. Van deze nieuwe contacten schatte 93,3 % in dat deze zullen leiden tot nieuwe zakelijke kansen. In WP5 werd de houdbaarheid van verpakte voedingsmiddelen gesimuleerd. Eerst werden gegevens over de huidige verpakking, bederfmechanismen en houdbaarheid verzameld uit WP2 en discussies met de voedselproducenten. Waar aangegeven, werden de wateropname en zuurstofverbruikseigenschappen van voedingsmiddelen experimenteel geanalyseerd en indien nodig aangevuld met literatuurgegevens. Vervolgens werden simulaties van de houdbaarheid uitgevoerd voor het verpakte product in relevante bewaarscenario's, waarbij de conventionele verpakking werd vergeleken met de voorgestelde alternatieven. De resultaten werden gepresenteerd tijdens de derde internationale meeting in mei '23. De definitieve simulatieresultaten en de validatie met effectieve houdbaarheidstests werden besproken tijdens de eindmeeting. De resultaten werden gedocumenteerd in het casestudyrapport en samengevat in de white paper, waarin wordt aangegeven dat gecoat papier over het algemeen een geschikt alternatief is in primaire voedselverpakkingen, tenzij er ernstige verpakkingsdefecten zijn die de barrièrefunctie in gevaar brengen. WP6 omvatte implementatie-activiteiten in de vorm van 10 case study'. Taak 1 omvatte het uitvoeren van tests op de verpakkingslijnen van bedrijven om het gecoate papier in praktijkomstandigheden te evalueren, het bepalen van aanvullende eigenschappen bij de ontwikkeling van nieuw papier dat tijdens één van de zes gedetailleerde case study's werd gebruikt, én het uitvoeren van een SWOT-analyse bij deelnemers om voor- en nadelen te identificeren. Deze aspecten werden samen met relevante aspecten uit WP2, 3, 4 en 5 gedocumenteerd in het casestudyrapport. In aanvulling op deze brede aanpak werden er vier aanvullende cases uitgevoerd. Een van deze cases richtte zich op het vergelijken van de lekdichtheid tussen plastic en papieren materialen, wat resulteerde in de noodzaak van een uitgebreide parameterstudie voor bepaalde verpakkingsconcepten. Daarnaast werden praktijkinzichten gedocumenteerd in twee interviews met bedrijven met de noodzakelijke expertise in de implementatie van gecoat papier. Deze inzichten benadrukten belangrijke aanpassingen en strategieën die nodig waren voor een succesvolle implementatie: het gebruik van geprofileerde balken, het verlagen van de snelheid van de verpakkingslijn, het minimaliseren van contact met scherpe voorwerpen, het gebruik van zachte onderdelen en het verhogen van sealtijd werden als cruciale elementen benadrukt om de implementatie soepel te laten verlopen. Tot slot werd een laatste case uitgevoerd om een vetbestendig papier te bestuderen en te bepalen of de implementatie ervan kon worden uitgebreid naar andere toepassingen. Tijdens de eindmeeting werden alle cases uitvoerig besproken met de deelnemers. WP7 is gericht op de verspreiding van projectresultaten. Naast diverse publicaties, workshops en webinars zijn er drie belangrijke resultaten beschikbaar gesteld: Een online inventarisatie (https://www.sirris.be/en/database_coated_paper), een white paper die dient als handleiding voor het gebruik van recycleerbaar gecoat papier in voedingsverpakkingen (https://portal.sirris.be/repac2-whitepaper), en een gedetailleerd casestudierapport (https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSczpjaDLOv8-ASJpcPcB1Lh3TmuIDOhBgqM4bAuIfaennLbOQ/viewform).

Trefwoorden:functionaliteiten, recyclage, Verpakkingsinnovatie en -optimalisatie, voedingsverpakking

Disciplines:Functionalisering van materialen, Materiaalverwerking, Materiaalrecyclage en -valorisatie