Een constructionistische microtypologie van concessief-conditionele zinsconstructies in het hedendaags Duits: formele en functionele variatiepatronen

Mijn project is het eerste grootschalige onderzoek naar concessief-conditionele zinnen (CC’s) vanuit de gebruiksgebaseerde constructiegrammatica. CC’s zijn conditionele zinnen wier consequens onder meerdere antecedensvoorwaarden geldt. Naargelang de gebruikte kwantificatiestrategie vormen CC’s in veel talen een familie van formeel diverse constructies, waaronder in het Duits het ‘scalaire’ type (SCC), gebaseerd op conditionele zinnen, en de alternatieve en universele types (ACC’s, UCC’s), die familiegelijkenissen vertonen met resp. ingebedde vraag- en vrije relatiefzinnen. M.n. vraagzinachtige U/ACC’s zijn intrigerend, daar ze door intersectieve gradiëntie zijn verbonden met ‘irrelevantiepredicaten’ met ingebedde vraagzin. O.b.v. een kwantitatieve en kwalitatieve analyse van ruim 50.000 tokens uit het DeReKo-corpus streef ik drie doelen na: een constructionistische microtypologie van Duitse CC’s opstellen die het concept ‘allostructies’ toetst aan een nieuw grammaticaal gebied; de grammaticalisatieschaal documenteren die sententiële irrelevantiepredicaten verbindt met gedesententialiseerde U/ACC-bijzinnen; en een geformaliseerde beschrijving (m.b.v. de inquisitieve semantiek en de quaestio-theorie) bieden van de discoursbasis onderliggend aan dit verband. Het project voorziet zo in een beschrijving van Duitse CC’s die empirisch veel sterker onderbouwd is dan bestaande studies en model kan staan voor andere taalspecifieke studies over CC’s tegen een typologische achtergrond.