Een Sociogenomisch Perspectief op de Evolutie van Superorganismen

Sociaal gedrag is algemeen in de natuur, en ligt aan de basis van de zgn. major transitions in evolution. Het summum in termen van sociaal gedrag wordt teruggevonden bij de sociale insecten, waar kolonies zich op zulk een gecoördineerde wijze gedragen dat ze dikwijls als superorganismen bestempeld worden. Er blijven echter belangrijke vragen met betrekking tot hoe deze kenmerken zijn ontstaan in natuurlijke populaties. In het huidige project zullen we gedragsobservaties, experimentele manipulaties en moderne technieken uit de genomica gebruiken om de oorsprong van sociaal and superorganismaal gedrag bij insecten in ongekend detail te onderzoeken. Hiertoe zullen we een vergelijkende studie uitvoeren van solitaire, primitief sociale en geadvanceerd sociale soorten. Dit zal toelaten om de bepalen welke preadaptaties en evolutionaire innovaties betrokken waren bij de oorsprong van helpergedrag, van reproductieve plasticiteit bij primitief sociale soorten en van het konining-werkster kastesysteem bij geavanceerd sociale soorten. Een bijzonder innovatief aspect van dit project is dat we hiertoe sociogenomische technieken en transcriptoom profilering zullen gebruiken om te bepalen hoe genregulatorische netwerken in solitaire en primitief sociale soorten zijn gecoöpteerd en geremodelleerd in de evolutie van geavanceerd sociaal gedrag. Op deze wijze zal dit project nieuwe kennis bijdragen over één van de belangrijke grote evolutionaire transities in de evolutie van het leven op aarde.