Augustinus van Hippo’s De civitate Dei in de volle Middeleeuwen (10e-12e eeuw): transmissie en receptie in theologische debatten

Mijn project behandelt de handschriftelijke overlevering en receptie van Augustinus van Hippo’s De civitate Dei van de 10e tot de eerste twee decennia van de 12e eeuw. Augustinus’ De civitate Dei is een van de meest invloedrijke werken voor de vorming van de Christelijke identiteit en van de Westerse cultuur als dusdanig. Desalniettemin heeft het Middeleeuwse Fortleben ervan betrekkelijk weinig wetenschappelijke aandacht gekregen. Door de eerste systematische studie van de receptie en transmissie van het werk in de eerder vermelde tijdsspanne te bezorgen, zal ik de rol analyseren van De civitate Dei in de genese van Middeleeuwse theologische, ecclesiologische en politieke theorieën. Bovendien zal mijn project nieuw licht werpen op de adaptatie van Augustinus’ autoriteit in verschillende contexten en voor verschillende, soms tegengestelde, doelen. Dit project combineert (1) een ‘horizontale’ onderzoekslijn (met name, het traceren en beschrijven van alle handschriften van en citaten uit De civitate Dei) met een (2) ‘verticale’ onderzoekslijn (met name, een gedetailleerde analyse bieden van specifieke clusters van werken). De werken die in het laatste geval onderzocht zullen worden, zijn (a) de Libelli de lite Imperatorum et Pontificum, die tot stand kwamen tijdens de Investituurstrijd en bedoeld waren om de zgn. Gregoriaanse Kerkhervorming te steunen of aan te vallen, en (b) de werken die gelinkt worden aan de controverse over de zgn. Transsubstantiatieleer.