Euthanasie bij psychiatrische stoornissen en suïcidepreventie: een klinisch-ethische studie.

België en Nederland zijn een van de weinige landen ter wereld die euthanasie en hulp bij zelfdoding toestaan op grond van een psychiatrische stoornis. Dit roept belangrijke ethische en klinische vragen op, zoals hoe men ‘ondraaglijk lijden’ of ‘uitzichtloosheid’ moet beoordelen bij psychiatrische stoornissen. Maar een opvallend probleem blijft onderbelicht, namelijk de spanning tussen het toestaan van euthanasie bij psychiatrische stoornissen en het voorkomen van suïcide. In de praktijk zal een persoon die een doodswens uit anders worden behandeld, afhankelijk van hoe zij haar doodswens kenbaar maakt. Suïcidaal gedrag kan leiden tot een onvrijwillige opname, maar bij een verzoek om euthanasie is die kans klein. Tot op heden werd deze spanning behandeld door suïcide te beschouwen als een impulsieve daad en euthanasie als zorgvuldig gepland. Maar dit is een misvatting. De klinische profielen van patiënten en het proces dat ze ondergaan om hun dood tot stand te brengen, zijn vaak vergelijkbaar. Deze overeenkomst roept een belangrijke vraag op, namelijk wat een ‘vrijwillig en weloverwogen verzoek’ voor euthanasie precies betekent. De standaard benadering bij suïcidepreventie suggereert dat de huidige normen voor euthanasie bij psychiatrische stoornissen mogelijk niet volstaan. We moeten herbekijken hoe we met beide situaties omgaan en wat de standaard voor een weloverwogen beslissing in deze twee contexten betekent.