Cognitive and affective scaffolding

Ondertitel:a reassessment of the 'inward turn' of James Joyce's modernist fiction

De fictionele gedachtegangen van de protagonisten in James Joyce zijn A Portrait of the Artist as a Young Man (1916) en Ulysses (1922) zijn omschreven geweest met de term ‘inward turn’ in zowel recensies daterend van de jaren twintig als in eenentwintigste-eeuwse handboeken. Joyce zijn evocaties van die gedachtegangen zijn vaak geplaatst in een kader dat ervan uitgaat dat ‘the mind’ opgesloten is in de schedel. Een recent paradigma in de ‘philosophy of mind’ beschouwt mentale processen als zijnde gestut of ‘scaffolded’ door ‘worldly offerings’ (Hutto & Myin 2013: ix). De hypothese van de ‘scaffolded mind’ stelt dat ‘the mind’ getriggerd, gestuurd en getransformeerd wordt door visuele, auditieve, tastbare, culturele, linguistieke en sociale impulsen. Deze hypothese kan ingezet worden om de vermeende ‘inward turn’ van Joyce zijn modernistische fictie te weerleggen (Sterelny 2010: 465-481). Mijn proefschrift toont aan dat Stephen Dedalus, Leopold Bloom en Molly Bloom niet slechts aan schedel-gebonden introspectie doen en dat Joyce zijn modernistische fictie eerder moet beschouwd worden vanuit een paradigma dat een fusie voorstelt tussen ‘mind’, lichaam en wereld. Door het filosofische kader van de ‘scaffolded mind’ hypothese samen te voegen met kenmerken vanuit de cognitieve narratologie, duid ik aan dat de ‘minds’ van Joyce zijn protagonisten niet hermetisch afgesloten zijn van de verhaalwereld: ‘affordances’ van de verhaalwereld vormen juist de voortstuwing van de gedachtegangen van de protagonisten. Door middel van werkwijzen uit critique génétique toe te passen met oog op de ‘scaffolded mind’ hypothese is het mogelijk om aan te tonen hoe Joyce die gedachtegangen heeft opgebouwd tijdens het schrijfproces. Zo worden er netwerken zichtbaar, zowel tussen de episodes in Ulysses, alsook tussen A Portrait, Ulysses en Finnegans Wake (1939). Deze herziening van de ‘inward turn’ van Joyce zijn modernistische fictie wijst aan dat zowel de ‘fictional minds’ in A Portrait en Ulysses alsook Joyce zijn ‘writing mind’ tijdens het schrijfproces van A Portrait, Ulysses en Finnegans Wake voorbeelden zijn van ‘minds’ die onlosmakelijk verbonden zijn met hun omgeving.

Jaar van publicatie:2019

Trefwoorden:Doctoral thesis

Toegankelijkheid:Closed