Project
Visserijmaatregelen in het kader van Europese richtlijnen rond natuurbeheer (VISNAT2)
Door de Europese HabitatRichtlijn en de Kaderrichtlijn Mariene Strategie (KRMS) worden de EU lidstaten verplicht om specifieke onderwaterhabitats te beschermen. Voor België is dat Habitat 1110 (ondiepe zandbanken) en 1170 (grindbedden en schelpkokerworm-aggregaties). Voor de bescherming van deze habitats moeten gebieden afgebakend worden waar bodemberoering ten gevolge van menselijke activiteiten (o.a. visserij) wordt uitgesloten. Momenteel zijn er in het nieuwe Marien Ruimtelijk Plan (2021-26) drie zoekzones afgebakend om beide habitats maximaal te beschermen. Daarbij streefden we in onze aanpak om de zones met een hoge ecologische waarde maximaal te vrijwaren en tegelijk de belangrijke economische activiteiten, zoals visserij, minimaal te benadelen.
Onderzoeksaanpak
Samen met het Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen werden volgende essentiële onderzoekstaken uitgevoerd:
(1) De habitatgeschiktheidskaarten voor macrobenthos (ongewervelde dieren die in de zeebodem leven) en de biologische waarderingskaart (www.bwzee.be) werden geüpdated. Met deze kaarten hebben we de ecologisch meest waardevolle gebieden afgebakend.
(2) De visserijactiviteit die de verschillende lidstaten in het Belgisch deel van de Noordzee uitvoeren werd uitvoerig in kaart gebracht, om zo de economisch waardevolle zones voor de visserij te bepalen.
(3) Een analyse betreffende de gevoeligheid van de verschillende habitattypes (1110 en 1170) ten opzichte van bodemberoerende visserij werd uitgevoerd.
(4) Verschillende scenario's werden ontwikkeld met behulp van de MARXAN ruimtelijke planningstool om habitatbeschermingsgebieden af te bakenen waar er beperkingen in bodemberoering zijn voor menselijke activiteiten (o.a. visserij) van kracht zullen zijn.
Relevantie/Valorisatie
Dit project heeft een wetenschappelijk dossier opgesteld ter onderhandeling van visserijmaatregelen in het Belgisch deel van de Noordzee, zoals vastgelegd in het Belgisch Marien Ruimtelijk Plan (2021-26). Er zijn 3 gebeiden voorgesteld die zullen gesloten dienen te worden voor bodemberoerende activiteiteiten, waaronder voor visserij vissen met mobiele bodemberoerende technieken. De verdere onderhandelingen over deze maatregel wordt verder gevoerd met Vlaanderen en de Europese lidstaten en moeten leiden tot een gedelegeerde verordening voor de Europese commissie. Dergelijke verordening bevat regels waarmee verdere invulling wordt gegeven aan eerder vastgestelde wetgeving, in dit geval in functie van bescherming van mariene gebieden.
FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de voedselketen en Leefmilieu