Slaven van onzichtbare meesters: een neorepublikeinse kritiek van onpersoonlijke dominantie in de markt

Competitieve markten vormen de institutionele hoeksteen van onze economie. Ze worden geprezen om hun efficiëntie en vanwege de veronderstelling dat ze vrijheid creëren. Maar zoals debatten over het verlies aan democratie en volkssoevereiniteit suggereren, kunnen ze ook dominantie genereren. De filosofische vraag is hoe dit mogelijk is, gezien de schijnbaar vrijwillige aard van markttransacties. Dit project heeft twee hoofddoelen, namelijk om via de neorepublikeinse theorie een analyse van onpersoonlijke marktdominantie te ontwikkelen, en om na te gaan wat de normatieve en institutionele implicaties van deze visie zijn m.b.t. het reorganiseren van marktinstituties. Om dit te bereiken, ontwikkel ik eerst een algemeen concept van dominantie dat in staat is onpersoonlijke marktdominantie te vatten. Dit doe ik door een reconstructie van Pettits idee van arbitrariteit en zijn begrip van vrijheid als discursieve controle. Vervolgens toon ik hoe via het werk van Polanyi de markt begrepen kan worden als een machtssfeer en hoe mijn nieuwe dominantieconcept hierop toepasbaar is. Daarna argumenteer ik dat mijn dominantieconcept in staat is om dominerende en niet-dominerende vormen van interdependentie te onderscheiden, waardoor het mogelijk is om een niet-dominerende vorm van economische interdependentie te ontwikkelen. Tot slot, onderzoek hoe ik hoe het concept van de ‘gesocialiseerde markt’ een normatief en institutioneel antwoord kan bieden op de bestaande vormen van marktdominantie.