De Impact van R&D Beslissingen op het Downstream Immunisatiesysteem. Focus op de 'last mile' kwesties voor toegang tot geneesmiddelen in lage- en middeninkomenslanden.

Voor vele infectieziekten bij de mens, meer in het bijzonder deze die worden veroorzaakt door virussen waarvoor geen behandeling beschikbaar is, is het van groot belang om effectieve vaccins voor handen te hebben. Het voorkomen van lijden en overlijden aan dergelijke infectieziekten door middel van profylactisch te vaccineren, is tot op heden de meest (kosten-)effectieve interventie die beschikbaar is op vlak van volksgezondheid. Echter, voor veel ziekteverwekkers bestaan deze vaccins niet. Veel vaccins worden gekenmerkt door een aantal zaken die het succesvolle gebruik ervan in afgelegen, tropische en ontwikkelingsgebieden belemmeren; hieronder vallen onder andere: (i) te complex in termen van hoge fabricagekosten van goederen en lange ‘lead time’, (ii) de noodzaak voor een strikte ‘cold-chain’ (opslag en transport), (iii) de eis van herhaalde doseringen of boosters, (iv) het gebruik van scherpe naalden voor injectie welke achteraf niet veilig kunnen worden verwijderd, enz. Desondanks de beschikbaarheid van een zeer effectief vaccin tegen gele koorts, sterven jaarlijks toch nog ~30.000 mensen aan gele koorts omdat het vaccin hen niet toekomt. Bovendien belemmert de onderliggende fundamentele technologische kloof de ontwikkeling van dringend noodzakelijke nieuwe generatie vaccins. Nieuwe platformtechnologieën zijn essentieel om deze kloof te dichten om voorbereid en veerkrachtig te kunnen reageren op recidiverende alsook nieuwe uitbraken van infectieziekten, zoals recentelijk MERS (Midden-Oosten, 2012), Ebola (West-Afrika, 2014), Zika (Zuid-Amerika, 2015) en op dit moment COVID-19. Om deze uitdaging aan te gaan, hebben het Virologielabo (Vaccine R&D, KU Leuven, Rega Institute for Medical Research, Labo van Prof. J. Neyts, co-promotor Dr. Kai Dallmeier) en het Onderzoekscentrum voor Access-To-Medicines (ATM - KU Leuven, Prof. N. Vandaele, promotor) hun krachten gebundeld. Binnen dit trans-disciplinair onderzoeksproject zullen we de unieke en zeer complementaire expertise van beide KU Leuven teams bundelen om de ontwikkeling van een vaccin in de R&D-fase te koppelen aan deze 'last mile', d.w.z. het bereiken van de mensen die moeten worden gevaccineerd, om zo de immunisatiedoelstelling te realiseren. Een dergelijke studie zal toelaten om diepe inzichten te verkrijgen omtrent de impact van beslissingen die genomen worden in de R&D-fase van nieuwe technologieën, zoals het revolutionaire nieuwe vaccinplatformtechnologie PLLAV (Plasmid-Launched Live-Attenuated Viral vaccin platform, patent WO2014174078, volledig eigendom van de KU Leuven), op het volledige immunisatiesysteem. Om de immunisatiedoelstellingen te bereiken, moet een complex systeem van onderling verbonden en op elkaar inwerkende subsystemen aanwezig zijn. Daarom zal het onderzoek van de ATM-groep zich richten op het modelleren van het immunisatiesysteem, waarvoor duidelijk een inter- en cross-disciplinaire, ‘human-centered’ aanpak verplicht is. Dit nieuwe concept voor het vaccinatiesysteem zal uitgewerkt worden voor gele koorts en hondsdolheid in Kenia, dat representatief is voor Afrikaanse gezondheidssystemen met een laag en gemiddeld inkomen (Sub-Sahara). Het uiteindelijke doel van dit zeer trans-disciplinair project (biomedisch onderzoek om het vaccin te ontwikkelen aan de ene kant en operationeel onderzoek/modellering / systeemdenken aan de andere kant) is dus om een solide en wetenschappelijk gefundeerd beslissingskader te creëren voor de ontwikkeling van vaccins tegen verwaarloosde tropische ziekten die beantwoorden aan de echte noden van de volksgezondheid en die haalbaar zijn om te implementeren in de toekomstige setting van het gezondheidssysteem. Met andere woorden, we streven naar de ‘last mile’ en de impact van het systeem vanaf de eerste R&D-stappen.