Waardeketens, ICT and de Transformatie van Voedelsystemen: Bewijs uit Oost-Afrika

Wereldwijd veranderen agrarische waardeketens snel, niet alleen qua schaal en reikwijdte, maar ook als het gaat om technologie en de verhouding met traditionele (religieuze) gewoontes. Nochtans blijft de productiviteit van landbouw laag voor verschillende gewassen en in verschillende landen. Dit proefschrift zoekt redenen voor deze lage productiviteit en zoek naar simpele oplossing die gebruik maken van ICT in twee verschillende landen: de aardappelteelt in het zuidwesten van Oeganda en melkveehouderij in centraal Ethiopië. In Oeganda worden eenvoudige videoboodschappen getest om te bepalen of ze de kennis en de toepassing van aanbevolen praktijken met betrekking tot de selectie en behandeling van aardappelzaad hebben vergroot met behulp van een individueel gerandomiseerd veldexperiment met ex ante matching in een factorial ontwerp. Ten eerste laten de resultaten zien dat de video's de kennis van boeren aanzienlijk vergroten, zelfs bovenop de praktijken die in de video's worden getoond. Ten tweede, rekening houdend met spillovers tussen boeren in de behandelings- en controlegroep met behulp van een techniek gebaseerd op randomisatie, vertalen die toenames in kennis zich in een meer uitgebreide toepassing van aanbevolen technieken, een grotere kans op het gebruik van verbeterde inputs en een hogere consumptie. In Ethiopië is de impact van voedseltaboes in de vorm van religieus vasten door orthodoxe christenen op de waardeketen van zuivel belangrijk, zowel als het gaat om productie als om consumptie. Analyse van een unieke dataset toont aan dat vasten de jaarlijkse zuivelconsumptie op nationaal niveau met ongeveer 12 procent vermindert, waardoor boeren tijdens de vastenperioden meer melk moeten verwerken tot producten met een langere houdbaarheid en waardoor er grotere prijsschommelingen zijn voor deze producten. Omdat er meer melkoverschotten zijn in huishoudens die melk produceren tijdens de vasten, is de melkconsumptie door kinderen in die huishoudens hoger. De studies in dit proefschrift laten in twee verschillende contexten zien hoe landbouwpraktijken (zoals slechte selectie van aardappelzaden) en maatschappelijke gewoonten (zoals vasten) remmende factoren zijn voor de succesvolle ontwikkeling van agrarische waardeketens. Hoewel kosteneffectieve technologieën zoals educatieve video's over landbouwtechnieken een deel van de oplossing kunnen bieden, kunnen alleen grotere investeringen in de verwerking, opslag en infrastructuur leiden tot een duurzame transformatie van waardeketens.